Voorlopige voorziening

Een voorlopige voorziening is een spoedprocedure bij de rechtbank en vergelijkbaar met een kort geding in het civiele recht. Een voorlopige voorziening wordt meestal gevraagd tijdens een (voorgenomen) verzoek tot echtscheiding of omgangsregeling.

Aard voorlopige voorziening

Omdat rechtbankprocedures meestal enkele maanden in beslag nemen, kan het enige tijd duren voordat een partij een (onherroepelijke) uitspraak van de rechtbank heeft. Er blijven dan veel zaken waarop in de tussentijd wel een beslissing moet worden genomen, zoals: wie van de echtgenoten mag voor de duur van de echtscheiding in de echtelijke woning verblijven, of welke (voorlopige) omgangsregeling kan de rechtbank vaststellen zodat een ouder het kind tussentijds kan blijven zien? Voor dergelijke situaties kan een voorlopige voorziening uitkomst bieden. Er bestaat ook een voorlopige voorziening in het bestuursrecht, maar dat betreft een andere procedure.

Voorwaarden

Aan een voorlopige voorziening zijn weinig voorwaarden verbonden. In elk geval is vereist dat de bodemprocedure (waarin de rechtbank een eindbeslissing neemt) is opgestart. Bij een omgangsregeling verzoekt de partij meestal tegelijkertijd in één keer bij het verzoekschrift om een voorlopige voorziening en een definitieve omgangsregeling. Een voorlopige voorziening kan verder ook nog tijdens de procedure worden verzocht. Wel moet er altijd sprake zijn van een spoedeisend belang. Hiervan is sprake als de partij de uitkomst van de reguliere procedure niet kan afwachten, mede gezien het tijdverloop van enkele maanden. De partij kan ook in hoger beroep verzoeken om een voorlopige voorziening, maar als dit al is verzocht bij de rechtbank (in eerste aanleg) blijft de voorlopige voorziening zijn kracht houden.

Kosten voorlopige voorziening

Een verzoek om voorlopige voorziening kan alleen worden verzocht via een advocaat. In eerste instantie is tweemaal griffierecht verschuldigd: eenmaal voor het verzoek voorlopige voorziening en eenmaal voor het verzoek in de bodemprocedure. Daarnaast is de verzoekende partij de advocaatkosten verschuldigd. Ingeval van pro-deo beslaan de kosten enkel een eigen bijdrage (hoogte afhankelijk van het inkomen) en een verlaagd bedrag aan griffierecht.

Procedureverloop

Heeft de rechtbank uitspraak gedaan in het verzoek om voorlopige voorziening, dan zal de Raad voor de Kinderbescherming meestal op verzoek van de rechtbank een onderzoek verrichten. Bij een echtscheiding gaat het bijvoorbeeld om de vraag bij wie het kind hoofdverblijf zal hebben ná de ontbinding van het huwelijk. Bij een omgangsregeling zal de RvdK een advies uitbrengen over de vast te stellen omgangsregeling. Overigens kent de echtscheidingsprocedure een apart wettelijk kader voor wat betreft voorlopige voorziening, maar in veel opzichten is de procedure hetzelfde.

Rechtsmiddel tegen voorlopige voorziening

Tegen een uitspraak voorlopige voorziening kan de partij hoger beroep instellen, maar alleen zolang de rechtbank nog geen eindbeslissing heeft gegeven. Bij een voorlopige voorziening i.v.m. echtscheiding is hoger beroep in beginsel niet mogelijk. Wel kan de partij een nieuw verzoek voorlopige voorziening indienen bij de rechtbank, als sprake is van gewijzigde omstandigheden. Aan dit verzoek zijn echter wel strenge voorwaarden verbonden, omdat een voorlopige voorziening bedoeld is als ordemaatregel. In beginsel blijft bij een voorlopige voorziening i.v.m. echtscheiding dan ook de eerste uitspraak van kracht.