Certificat de coutume

In bepaalde situaties kunnen de autoriteiten in Frankrijk vragen om een certificat de coutume. Dat doet zich bijvoorbeeld voor als een Nederlandse persoon het kind van zijn of haar echtgenoot in Frankrijk wenst te adopteren. In het verleden konden personen deze eenvoudig aanvragen via de Nederlandse ambassade te Parijs, maar sinds 1 mei 2019 is de ambassade daarmee gestopt. Via Advocatenkantoor Appelman is het mogelijk om een plaatsvervangend certificat de coutume te verkrijgen. Hier leggen wij uit hoe dat in zijn werk gaat.

Inhoud certificat de coutume

Een certificat de coutume is een document (affidavit) dat is opgesteld door een juridisch deskundige of een ambtenaar. De verklaring bevat uitleg over het recht in dat land, zodat de Franse autoriteiten weten of een Frans rechtsfeit (bijvoorbeeld een huwelijk) in Nederland wordt erkend. Een certificat de coutume is dus van belang bij onder meer adopties in Frankrijk, maar het kan ook van toepassing zijn op andere situaties.

Stel dat een Nederlander in Frankrijk wenst te trouwen met een persoon met de Franse nationaliteit, dan kan hij een certificat de coutume  opvragen bij een Nederlandse advocaat.

Erkenning van Frans recht in Nederland

Het doel van het document is, zoals gememoreerd, om de Franse autoriteiten te informeren over het toepasselijke recht in Nederland. Het kan zijn dat er wet- en regelgeving in Nederland is die ervoor zorgt dat bijv. een huwelijk in Nederland niet kan worden erkend. De advocaat zou bijvoorbeeld kunnen onderzoeken of de persoon al naar Nederlands recht is getrouwd; dit leidt er dan toe dat Nederland het Franse huwelijk in potentie niet erkent (of Frankrijk het huwelijk niet kan goedkeuren), omdat een polygaam huwelijk in beide landen niet rechtsgeldig is.

Waarom geeft de ambassade geen certificat de coutume meer af?

De Nederlandse ambassade in Parijs schrijft hierover in haar verklaring van 1 mei 2019:

“Le Certificat de Coutume réclamé n’a en effet qu’un fondement juridique partiellement justifié car le texte mentionne seulement certains aspects de la législation néerlandaise ; ce résumé des points principaux de la réglementation en vigueur, de par son caractère non exhaustif, ne représente qu’un intérêt limité. Par conséquent, et contrairement ce qui a été d’usage jusqu’au 1er avril 2019, l’ambassade du Royaume des Pays-Bas n’établira plus de certificats de coutume, quel que soit le domaine juridique concerné.” In de kern wordt een verklaring aldus niet meer afgegeven omdat de Nederlandse wet strikt genomen niet voorziet in de uitgifte ervan. Ook is een samenvatting van de belangrijkste punten van de Nederlandse wet – gelet op haar niet-uitputtende karakter – slechts van beperkt belang.

Advocaat bij opstellen certificat de coutume

Neem voor mogelijkheden omtrent de aanvraag van een certificat de coutume contact op.  Als het gaat om een stiefouderadoptie, dan zijn er in principe geen beletselen om de Franse adoptie-uitspraak in Nederland te erkennen en die adoptie-uitspraak is dus gewoon rechtsgeldig.