In een hoger beroepsprocedure geldt: nieuwe ronde, nieuwe kansen, met dien verstande dat het hof de beoordeling van het geschil tussen partijen dient te beperken tot de ingediende grieven. Hierdoor bepaalt de appellant enerzijds de omvang van de rechtsstrijd en behoeft de geïntimeerde anderzijds niet aan te geven op welke punten hij het eens is met het vonnis van de rechtbank in eerste aanleg. Welke rol speelt de devolutieve werking van het hoger beroep daarbij? Onze advocaat procesrecht legt uit.
Inhoud en betekenis devolutieve werking
De devolutieve werking van het hoger beroep houdt kort gezegd het volgende in. Enerzijds toetst het hof in hoger beroep enkel de door appellant ingediende memorie van grieven. Is het hof van oordeel dat een grief slaagt, dan worden alle ingebrachte stellingen en verweren van gedaagde partij in de procedure bij de rechtbank opnieuw beoordeeld. Hierdoor is het niet noodzakelijk dat de gedaagde partij incidenteel appel instelt en aangeeft waarom hij het op dit punt wel eens is met het vonnis. Een andere aspect van de devolutieve werking houdt in dat enkel de appellant -door de memorie van grieven- de omvang van de rechtsstrijd in hoger beroep bepaalt, tenzij geïntimeerde uiteraard incidenteel appel instelt.
Wanprestatie?
In de hier te bespreken zaak gaat het om appellant, A, die een groothandel heeft in machines en apparaten voor de warmte- koel en vriestechniek. In 2010 doet zij een aanvraag bij geïntimeerde, B, voor het leveren van metalen framedelen voor frames die A vervolgens gebruikt voor installaties en doorverkoopt aan haar afnemers. Nadien doet een afnemer bij A beklag in verband met geconstateerde roestvorming op een van de installaties. A schakelt daarop een deskundige in en die concludeert dat de coating op de framedelen te laag was. A klaagt hierover vervolgens bij B en verlangt dat de geleverde metalen framedelen op haar kosten worden hersteld.
Hoger beroep
In de daaropvolgende procedure bij de kantonrechter wordt A in het ongelijk gesteld, omdat volgens de kantonrechter A bij meerdere leveranciers metalen framedelen heeft ingekocht. Daardoor is niet met zekerheid vast komen te staan of de geroeste framedelen van B afkomstig zijn. A stelt hiertegen hoger beroep in en voert twee grieven aan die erop neerkomen dat uit de tussen A en B gevoerde discussie blijkt dat de framedelen alleen van B afkomstig konden zijn geweest.
Exoneratiebeding
Het hof constateert dat B tijdens de procedure in eerste aanleg een beroep heeft gedaan op het exoneratiebeding in de algemene voorwaarden. Dit beding luidt als volgt:
“13.1.
Opdrachtnemer is aansprakelijk voor schade die opdrachtgever lijdt en die het rechtstreeks en uitsluitend gevolg is van een aan opdrachtnemer toe te rekenen tekortkoming. Voor vergoeding komt echter alleen in aanmerking die schade waartegen opdrachtnemer verzekerd is, danwel redelijkerwijs verzekerd had behoren te zijn.”
Devolutieve werking: eerst beroep op exoneratie beoordelen?
In verband met de devolutieve werking van het hoger beroep oordeelt het hof dat als de grieven van A zouden slagen, de verweren van B in eerste aanleg alsnog dienen te worden beoordeeld. Omdat de kantonrechter in eerste aanleg niet is toegekomen aan een beoordeling van het exoneratiebeding, leidt dit volgens het hof ertoe dat in de hoger beroepsprocedure ook het beroep van B op het exoneratiebeding dient te worden betrokken. Het hof beoordeelt dan ook allereerst het exoneratiebeding en komt tot de conclusie dat als de grieven van A zouden slagen, het beroep van B op het exoneratiebeding alsnog ertoe zouden leiden dat de vorderingen van A zouden worden afgewezen. De reden hiervoor is dat de door A gevorderde herstelkosten niet worden gedekt door de polis van B en dat uit niets is gebleken dat het exoneratiebeding tussen partijen niet geldig zouden zijn. A wordt in hoger beroep dan ook wederom in het ongelijk gesteld.
Houd rekening met devolutieve werking bij stellen hoger beroep
Om op voorhand te beoordelen of een hoger beroep kans van slagen heeft, is het van belang na te gaan welke invloed de devolutieve werking heeft op het te beoordelen geschil. Als bijvoorbeeld in de procedure in eerste aanleg verweer 1 wordt verworpen, verweer 2 wordt gehonoreerd en verweer 3 onbehandeld blijft, zal de rechter in hoger beroep bij een succesvolle grief tegen verweer 2 ambtshalve verweer 1 en (eventueel) verweer 3 dienen te behandelen.
Waarom ons
