Zwarte lijst (mv: Zwarte lijst)

De zwarte lijst is een limitatieve set bepalingen in de algemene voorwaarden die onredelijk bezwarend zijn. Verwijzen de algemene voorwaarden naar een beding dat op de zwarte lijst voorkomt, dan kan de particuliere persoon - meestal een consument - het beding buitengerechtelijk vernietigen. Het beding verliest daardoor zijn werking.

Een voorbeeld van een beding uit de zwarte lijst is een bepaling uit de algemene voorwaarden, dat een wettelijke verval- of verjaringstermijn verkort naar één jaar. Of bijvoorbeeld een beding dat bepaalt dat de wederpartij in het geheel geen recht op nakoming kan vorderen. Denk in dit laatste geval aan de situatie dat partijen een koopovereenkomst sluiten, maar de koper niet kan vorderen dat de verkoper het gekochte goed ook daadwerkelijk levert.

Naast de zwarte lijst bestaat er ook een grijze lijst. Bepalingen die staan opgesomd in de grijze lijst worden vermoed onredelijk bezwarend te zijn. Dit betekent dat de bepalingen, gelet op de omstandigheden van het geval, voor de consument ontoelaatbaar zijn. Het is aan de zakelijke wederpartij om te stellen en zo nodig te bewijzen dat de bepalingen, gelet op de omstandigheden van het geval, wel geoorloofd zijn.

De grijze en zwarte lijst gelden alleen voor de verhouding consument - zakelijke partij. MKB'ers kunnen echter onder voorwaarden een beroep doen op de reflexwerking.