Overeenkomst

Met de term overeenkomst wordt doorgaans gerefereerd naar een wederkerige overeenkomst. Een overeenkomst is een meerzijdige rechtshandeling, waarbij partijen jegens elkaar een verbintenis aangaan.

Overeenkomsten zijn in een aantal gevallen vormvrij. Dat betekent dat een mondelinge overeenkomst wat betreft geldigheid op een lijn moet worden gesteld met een schriftelijke overeenkomst. Een schriftelijke overeenkomst is echter vanuit bewijsrechtelijk perspectief van meerwaarde.

Voor de uitleg van een overeenkomst is, blijkens het klassieke Haviltex-arrest van de Hoge Raad, niet alleen de schriftelijke uitleg van de overeenkomst van belang maar ook wat partijen over en weer van elkaar mochten verwachten. Hier wordt acht geslagen op de bedoeling achter een bepaalde afspraak. Daarnaast wordt de inhoud van een overeenkomst ook bepaald door de redelijkheid en billijkheid en het gewoonterecht. De wet stelt hieromtrent: Een overeenkomst heeft niet alleen de door partijen overeengekomen rechtsgevolgen, maar ook die welke, naar de aard van de overeenkomst, uit de wet, de gewoonte of de eisen van redelijkheid en billijkheid voortvloeien. Dit betekent dat een overeenkomst ook aanvullende rechten en plichten kan bevatten, maar dat rechten en plichten als gevolg hiervan ook kunnen worden beperkt.

Een aantal bijzondere overeenkomsten, zoals de arbeidsovereenkomst, zijn van (semi)-dwingend recht. Dat betekent dat hiervan niet ten nadele van de zwakkere partij kan worden afgeweken.

Komt een partij een afspraak uit de overeenkomst niet na, dan maakt hij zich jegens zijn wederpartij schuldig aan wanprestatie. Die partij kan nakoming vorderen en eventueel schadevergoeding eisen. Als de tekortkoming dit rechtvaardigt, kan de partij bovendien ervoor kiezen om de overeenkomst te ontbinden.