Belanghebbende (bestuursrecht)

Een belanghebbende in de zin van de Awb is een persoon wiens belang rechtstreeks bij een besluit is betrokken. Het is een term die wordt gebruikt in het bestuursrecht en met name van belang is bij besluiten en in geval van het instellen van bezwaar en beroep.

Om als belanghebbende te worden aangemerkt moet iemand een objectief, persoonlijk, eigen, rechtstreeks en actueel belang hebben. Als aan deze voorwaarden is voldaan, wordt diegene aangemerkt als belanghebbende. In het bestuursrecht is dit vaak van belang om vast te stellen of een persoon iets tegen een bestuursorgaan kan ondernemen. Bijvoorbeeld: vlakbij een woning wordt een stuk stadspark gekapt of een historisch gebouw wordt gesloopt/gerenoveerd op initiatief van de gemeente.

Objectief betekent dat iemand niet kan worden aangemerkt als belanghebbende puur op basis van een subjectief terug te voeren belang (bijvoorbeeld smaak of gedachten). Persoonlijk betekent dat de persoon zich moet onderscheiden van anderen. Vaak blijkt het niet, of slechts in beperkte mate, mogelijk om op te treden tegen een besluit dat een grote groep personen ineens raakt. Een eigen belang betekent dat de persoon niet mag opkomen voor het belang van iemand anders. Een rechtstreeks belang houdt in dat er voldoende verband moet bestaan tussen het besluit en het geraakte belang. Tot slot ziet de voorwaarden van actueel belang toe op het vereiste dat het niet mag geen om toekomstige of onzekere gebeurtenissen.

De term belanghebbende in het bestuursrecht dient niet te worden verward met de term belanghebbende in het civiele recht.