Veelgestelde vragen stiefouderadoptie

Hieronder leest u meer informatie over de procedure tot stiefouderadoptie. Zie voor algemene informatie over dit onderwerp de hoofdpagina over stiefouderadoptie.

Wat houdt de wettelijk vereiste samenlevingstermijn van drie jaar in?

Deze voorwaarde is bedoeld om ervoor te zorgen dat het kind voldoende zekerheid heeft over de gezinssituatie waarin het terecht komt. In de praktijk komt het soms voor dat de ouder en de (nieuwe) partner niet (langer) samenwonen, maar wel al lange tijd een bestendige relatie hebben. In dat geval kan de rechtbank de termijn van drie jaar samenwonen passeren.

Het komt ook vaak voor dat een ouder en de partner wel onofficieel drie jaar of langer op een gezamenlijk adres woonachtig zijn, maar dat de inschrijving op het adres pas later officieel is doorgevoerd. De gegevens van de BRP zijn echter niet leidend. Ook op andere manieren kunnen de ouder en diens partner aantonen tenminste drie jaar op een gezamenlijk adres woonachtig zijn (geweest). Bijvoorbeeld door (schriftelijke) getuigenverklaringen.

Hoe groot is de kans dat het verzoek tot stiefouderadoptie door de rechtbank wordt toegewezen?

Met uitzondering van de leeftijdsgrens voor adoptie (maximaal 18 jaar minus een dag ten tijde van indiening van het verzoek bij de rechtbank) zijn alle overige voorwaarden voor adoptie niet strikt. Dat betekent dat de rechtbank van een of meer voorwaarden kan afwijken als dit in het belang van het kind is. Aan de meeste wettelijke voorwaarden voor een stiefouderadoptie wordt al snel voldaan. De belangrijkste voorwaarden zijn namelijk: de samenlevingstermijn van drie jaar en dat de andere ouder niet (langer) het gezag over het kind heeft (zie omtrent dit laatste ook hierna).

Tot slot is in beginsel vereist dat de andere ouder instemt met de adoptie (behoudens uitzonderingen). Als aan deze voorwaarden is voldaan, zal het verzoek zonder meer worden toegewezen, mede omdat de stiefouderadoptie dan in het grootste belang van het kind is.

De andere ouder heeft nog gezag, is een stiefouderadoptie dan mogelijk?

Een wettelijke voorwaarde voor stiefouderadoptie is dat de andere ouder het gezag over het kind niet (langer) heeft. Een verzoek tot stiefouderadoptie kan echter worden gecombineerd met een verzoek tot wijziging van het gezag. Als de ouder en de partner voldoen aan de voorwaarden voor stiefouderadoptie, voldoen zij meestal ook aan de voorwaarden tot wijzing van het ouderlijk gezag in eenoudergezag. Daardoor levert dit in de praktijk vrijwel nooit een probleem op. Als de rechtbank het verzoek tot wijziging van het ouderlijk gezag toewijst, kan de rechtbank aansluitend een beslissing nemen op het verzoek tot stiefouderadoptie.

Hoe verloopt een procedure tot stiefouderadoptie?

Zoals veel zaken in het personen- en familierecht is een stiefouderadoptie een zogenoemde verzoekschriftprocedure. In het verzoekschrift neemt de advocaat alle relevante feiten en omstandigheden en de motivatie voor het verzoek op. Het procesreglement adoptie (vindbaar via rechtspraak.nl) geeft aan welke bijlagen het verzoekschrift moet bevatten. De belangrijkste zijn: het afschrift van de geboorteakte, de instemmingsverklaring door de partner van de stiefouder en het uittreksel uit het gezagsregister.

Als de rechtbank het verzoekschrift ontvangt, stuurt de rechtbank doorgaans een afschrift hiervan aan de Raad voor de Kinderbescherming. De reden hiervoor is dat de rechter bij kinderzaken het advies van een deskundige wil. De RvdK doet vervolgens een onderzoek en brengt een advies uit aan de rechtbank.

Vervolgens bepaalt de rechtbank een datum waarop de mondelinge behandeling ter zitting volgt. Doorgaans is dit binnen enkele maanden na indiening van het verzoekschrift. Tijdens de mondelinge behandeling ter zitting kunnen de advocaat en de ouders het verzoek nader toelichten en vragen van de rechtbank beantwoorden. Vervolgens volgt binnen vier weken uitspraak.

Zijn er alternatieven op een verzoek tot stiefouderadoptie?

De wet kent de mogelijkheid dat ouder en de partner het gezamenlijk gezag aanvragen via de rechtbank. Wijst de rechtbank dit verzoek toe, dan kunnen zij in eenzelfde procedure vragen om de achternaam van het kind te wijzigen in die van de ouder of de partner. De voorwaarden voor dit verzoek zijn – kort gezegd – dat de ouder drie jaar alléén het gezag heeft gehad. Daarnaast moet de partner het kind tenminste een jaar hebben verzorgd en opgevoed. Het verschil met een stiefouderadoptie is alleen dat de familierechtelijke banden met de biologische ouder en het kind worden verbroken.

Een verzoek tot stiefouderadoptie kan worden gecombineerd met voornoemd verzoek. De rechtbank beoordeelt dan allereerst het verzoek tot stiefouderadoptie. Als dat verzoek niet kan worden toegewezen beoordeelt de rechtbank aansluitend het hiervoor genoemde verzoek (gezamenlijk gezag en achternaamswijziging).

Is een procedure tot stiefouderadoptie op afstand mogelijk?

In beginsel kan de gehele procedure, van begin tot einde, schriftelijk worden afgedaan. Bij een procedure tot stiefouderadoptie komt er wel vaak een mondelinge behandeling ter zitting.

Is een procedure tot stiefouderadoptie mogelijk als ik niet in Nederland woonachtig ben?

De Nederlandse rechter is alleen bevoegd als er voldoende aanknopingspunten zijn met de Nederlandse rechtssfeer. Die aanknopingspunten kunnen bijvoorbeeld zijn: of, en zo ja wie van de betrokken partijen de Nederlandse nationaliteit bezit, of partijen in Nederland woonachtig zijn geweest, of de andere ouder in Nederland woonachtig is en/of de Nederlandse nationaliteit bezit en of er bijvoorbeeld sprake is van aanvullende factoren zoals het feit dat de ouders naar Nederlands recht nog bekleed zijn met het ouderlijk gezag. Ook het feit dat de verzochte stiefouderadoptie in het buitenland niet mogelijk is, kan een relevant aanknopingspunt zijn.

Wat zijn de kosten van een partneradoptie?

De kosten voor het adopteren van een stiefkind variëren doorgaans: door het adoptieverzoek betaalt u doorgaans het uurtarief van de advocaat en rechtbankkosten (griffierecht). Deze kosten variëren al snel van € 1200,- tot € 2500,- excl. BTW en griffierecht: dit is afhankelijk van het uurtarief van de advocaat, diens expertise en de complexiteit van de procedure.

Voor een procedure tot partneradoptie hanteren wij een standaardtarief ad. € 1200,- excl. BTW en rechtbankkosten (griffierecht). In dit bedrag zitten eventuele reiskosten inbegrepen. Als u recht heeft op pro-deo (ook wel: toevoeging), dan zijn de kosten aanzienlijk lager.