Basis- en middelbare scholen hebben een zogenoemde zorgplicht t.a.v. hun leerlingen. Dat betekent dat zij er zich onder meer moeten inspannen om te bewerkstelligen dat leerlingen geen schade oplopen gedurende de schooltijd. Dat dit soms mis kan gaan, bleek uit een recente procedure waarbij de ouders een school aansprakelijk stelden omdat hun zoon tijdens een schooluitje uit een boom was gevallen. Welke aspecten zijn van belang om te beoordelen of een school diens zorgplicht schendt en aansprakelijk kan worden gehouden? Dit illustreert onze advocaat aansprakelijkheidsrecht aan de hand van deze recente casus.
Schooluitje ter viering van Koningsdag
Het schooluitje vond plaats op 22 april 2016 in het kader van de viering van Koningsdag. De school had voor het uitje een draaiboek samengesteld waarin onder meer de tijdsverdeling voor de gehele dag was opgenomen. Aanvankelijk zou de dag beginnen met een gezamenlijk ontbijt, met aansluitend vertrek naar de duinen voor de zogenoemde ‘Koningsspelen’. Tegen 13.00 uur zou de dag worden afgesloten en zouden de leerlingen weer terugkeren naar school.
Letselschade leerling
Op enig moment na de lunch was de zoon van de ouders uit een boom komen te vallen. Daardoor liep hij onder meer licht traumatisch hersenletsel op. Nadat een arts hem ter plaatse onderzocht, is hij met een ambulance naar het Elisabeth Ziekenhuis te Tilburg vervoerd. Daar verbleef hij een dag ter observatie.
Aansprakelijkheidstelling door ouders
Kort na het voorval stelden de ouders de school aansprakelijk voor het letsel dat hun zoon had opgelopen. De verzekeraar van de school wees, na bestudering van de claim, alle aansprakelijk echter van de hand. Daarop startte de advocaat van de ouders een speciale verzoekschriftprocedure (art. 1019w Rv) om een rechtelijk oordeel te krijgen over de vraag of de school diens zorgplicht had geschonden. Deze procedure is met name van belang om op die manier een vaststellingsovereenkomst tussen partijen te sluiten en zo (alsnog) tot een schikking te komen.
Oordeel rechtbank: schending zorgplicht?
Vraag die de rechtbank diende te beantwoorden, was aldus of de school diens zorgplicht had geschonden doordat de leerling uit de boom was gevallen. Volgens de school was dit niet het geval: zij had volgens haar voldoende voorzorgsmaatregelen getroffen om het risico op ongelukken te voorkomen. Zo had zij (onder meer door het draaiboek) voldoende maatregelen getroffen en had zij de leerlingen op voorhand meermaals geïnstrueerd dat zij de duinpan niet mochten verlaten. De grens van het duinpan was daarbij bovendien op natuurlijke wijze aangegeven. Ondanks deze instructie had de leerling op een bepaald moment toch de duinpan verlaten.
Aspecten bij toerekening aansprakelijkheid
De school was van oordeel dat het ongeval haar echter niet kon worden toegerekend: zo had zij onder meer voldoende docenten en ouders meegenomen om toezicht te houden op de kinderen. In totaal waren er zes docenten en acht ouders mee op een totaal van 85 kinderen. Daarmee was sprake van een gemiddelde toezichtratio van één volwassene per zes kinderen. Aanvankelijk was tussen partijen in geschil of de ouders ook een toezichthoudende rol vervulden, maar verzoekers erkenden (n.a.v. een voorlopig getuigenverhoor) dat dit wel het geval was. Volgens de school kon zij dan ook redelijkerwijs niet voorkomen dat de leerling, ondanks de instructies, toch de duinpan had verlaten.
Deelgeschil
Alles afwegende kwam de rechtbank tot het oordeel dat de school voldoende voorzorgsmaatregelen had getroffen om het ongeluk te voorkomen en stelde de school in het gelijk. Verzoekers voerden nog aan dat de school eventueel gebruik had kunnen maken van lintjes, bordjes of paaltjes om het terrein af te zetten. Hierin ging de rechtbank echter niet mee omdat dit volgens hem niet strookte met het karakter van een buitenactiviteit waar kinderen ook een zekere mate van vrijheid moeten hebben om te spelen. Aldus wees de rechtbank het verzoek tot vaststelling van het zogenoemde deelgeschil (schending zorgplicht) af.
Waarom ons
