Een gokverslaving kan zeer verstrekkende gevolgen hebben. Regelmatig komt de kwestie aan de orde in hoeverre een casino of gokinstelling maatregelen moet nemen om personen met een (vermoedelijke) gokverslaving tegen zichzelf te beschermen. Casino’s hebben dat opzicht ook wel een zorgplicht, waarbij zij casino onder meer een bezoeker dienen weren als deze (op eigen verzoek) een gok- of entreeverbod heeft aangevraagd. Maar vaak is dat nog niet voldoende om aansprakelijk vast te stellen, zo bleek uit een recente uitspraak van het hof Arnhem-Leeuwarden. Onze advocaat verbintenissenrecht bespreekt deze zaak.
Zorgplicht casino’s
De zorgplicht van casino’s is een onderwerp waarover al jarenlang debat wordt gevoerd. Vanuit de overheid worden daarin al de nodige maatregelen getroffen. Zo koppelen gemeentes aan een vergunning vaak de voorwaarde dat het casino een gokbeleid moet ontwikkelen. In de vergunning is dan vaak opgenomen dat het casino toegang moet weigeren aan klanten waarvan uit hun gedrag of uitlatingen blijkt dat zij ‘hun wil niet in vrijheid kunnen bepalen’. Ook moet het casino de nodige maatregelen treffen om ‘onmatige deelneming’ aan kansspelen zoveel mogelijk te voorkomen.
Vergunning en huisreglement
Deze maatregelen worden over de jaren heen steeds verder ontwikkeld. Afhankelijk van het beleid van het casino bevatten de huisregels vaak een clausule waarin is opgenomen dat een bezoeker vrijwillig om een gok/entreeverbod kan vragen. Dit is echter niet wettelijk verankerd. Bevat het huisreglement van het casino niet een dergelijke bepaling, dan zal het casino sneller haar zorgplicht schenden. In dat geval ligt het immers eerder in de rede dat het casino geen concrete maatregelen treft om bezoekers tegen zichzelf in bescherming te nemen wegens een gokverslaving. Bevat het huisreglement wel een dergelijke clausule maar laat het casino in weerwil van een (vrijwillig) entreeverbod de bezoeker toch toe, dan schendt het casino in beginsel haar zorgplicht. Zij is dan jegens de bezoeker schadeplichtig.
Entreeverbod
Dit is echter op zichzelf niet voldoende voor een aansprakelijkheidstelling, zo bleek uit een recent arrest. Eiser in de procedure, A, bezocht al vanaf de periode 2000 tot en met 2016 af en aan een bekende casino. Over de loop der jaren ontstond bij hem een gokverslaving, waarna hij vrijwillig herhaaldelijk om een entreeverbod had gevraagd. Even daarvoor kwam hij met het casino een bezoekbeperking overeen van maximaal vier keer per maand. Aanvankelijk leek dat voldoende, maar toen het gokgedrag stelselmatige vormen begon aan te nemen vroeg hij om een entreeverbod. Voor alle filialen was dit entreeverbod kenbaar, omdat het casino gebruik maakte van een incidenten-registratiesysteem.
Verjaringstermijn van 5 jaar
Rond de periode 2016 stelde A het casino aansprakelijk omdat hij, ondanks het entreeverbod, toch herhaaldelijk tot het casino werd toegelaten. Volgens hem had het casino daarom haar zorgplicht geschonden. In de procedure ving A echter al snel bot: een vordering tot – in dit geval – schadevergoeding moet worden ingesteld binnen 5 jaar. Voor alle schade die A daarom had geleden in de periode vóór 2011 werd hij door het hof dan ook niet-ontvankelijk verklaard. Wel waren de gebeurtenissen in de periode daarvoor nog van belang bij de beoordeling van de zorgplicht.
Schending zorgplicht?
Verder beoordeelde het hof of het casino voor het overige haar zorgplicht tegenover A had geschonden door hem desondanks tot een casino toe te laten. A meende van wel, omdat volgens diverse getuigenverklaringen hij er ‘zeer slecht’ uitzag in de periode 2006, vlak nadat het eerste entreeverbod werd opgeheven. Volgens A had het casino om die reden moeten doorvragen naar de situatie van A, in plaats van hem onverkort toe te laten na het opheffen van het entreeverbod. Ook had het casino volgens A niet zomaar mogen afgaan op zijn eigen verklaring dat hij ‘zijn financiële zaken weer op orde had’.
Geen aansprakelijkheid
Volgens het hof was dit echter onvoldoende voor aansprakelijkheid. In de vergunning van het casino was namelijk expliciet bepaald dat het casino bezoekers diende te weten waaruit op basis van hun gedragingen of uitlatingen bleek dat ze in vrijheid niet in staat waren hun wil te verklaren. Uit niets bleek dat daar in deze situatie sprake van was, zodat het hof oordeelde dat het casino haar zorgplicht jegens A niet had geschonden.
Relevante aspecten bij zorgplicht
Zoals blijkt uit dit arrest komen er vele aspecten kijken bij een beoordeling van de zorgplicht. Veel staat of valt met bewijs: getuigenverklaringen spelen daarbij vaak een belangrijke rol om gebeurtenissen te kunnen onderbouwen. Enkel de aan- of afwezigheid van een entreeverbod is daarbij niet voldoende voor een beoordeling van de aansprakelijkheid.