Is een persoon transgender, dan kan deze eenvoudig zijn of haar geslacht wijzigen via de gemeente. Daar is geen advocaat voor nodig. In zo’n geval kan de persoon ook direct de voornaam wijzigen. Heeft een persoon een ambivalent geslacht (ook wel: non-binair), dan voelt deze persoon zich man, noch vrouw of allebei. Voor diegene is het dan mogelijk om de geboorteakte zodanig te wijzigen, dat er bij geslacht komt te staan ‘is niet kunnen worden vastgesteld’, waarbij de persoon automatisch een X op zijn/haar/diens paspoort krijgt. Hoe gaat dat in zijn werk? Onze advocaat personen- en familierecht bespreekt dit aan de hand van een door ons kantoor behandelde zaak.
Feiten
In de procedure was de persoon van oorsprong vrouw, maar cliënt kwam er op jonge leeftijd achter dat ze zich niet vrouwelijk voelde. Omdat er toentertijd nog niet veel over bekend was, wist cliënt niet hoe ze hier mee om moest gaan. Op latere leeftijd ontstond de behoefte om een transitie te maken naar het mannelijke geslacht en is toen via een doorverwijzing van de huisarts begonnen met een medisch traject om dit in gang te zetten.
Hormoonbehandeling
Onderdeel van deze specifieke gendertransitie was een hormoonbehandeling met testosteron. Cliënt voelde zich hier goed bij. Naarmate de procedure vorderde, kwam cliënt er qua identiteit achter dat die zich innerlijk zowel mannelijk als vrouwelijk voelde. Ook kwam dit gevoel meer overeen met het leven voor en na de transitie. Cliënt kwam tot de conclusie dat die zichzelf beschouwde als non-binair.
Hinder bij vermelding geslacht
Tijdens de medische procedure heeft cliënt overleg gehad met specialisten. In samenspraak is besloten om het niveau van de testosteronkuur lager te houden, zodat cliënt een meer androgyn uiterlijk zou krijgen. Op de geboorteakte stond het vrouwelijk geslacht nog steeds vermeld maar dat wilde cliënt toch graag wijzigen om dit overeen te laten komen met de genderidentiteit non-binair. De vrouwelijke vermelding stoorde cliënt namelijk op diverse fronten: bijvoorbeeld bij het boeken van een vliegticket (enkel keuze in M/V) en het feit dat cliënt in officiële documentatie op basis van deze geslachtsvermelding nog steeds werd aangesproken als mevrouw.
Recht op bescherming van privéleven
Om het geslacht op het paspoort te wijzigen in een X, moet een verzoek worden ingediend bij de rechtbank. Momenteel is het wettelijk gezien strikt genomen niet mogelijk om de geboorteakte (later) te wijzigen in ‘is niet kunnen worden vastgesteld’, maar Europese wet- en regelgeving verplicht de Nederlandse staat om in een specifiek geval het recht op bescherming van privéleven te eerbiedigen. In zo’n geval oordeelt de rechtbank dan – als zij het verzoek toewijst – dat de Nederlandse wet op dit punt in strijd is met Europese wet- en regelgeving en dat de geboorteakte moet worden gewijzigd.
Rechtbank oordeelt dat sprake is van ambivalent geslacht
In de door ons kantoor behandelde zaak wees de rechtbank het verzoek toe. In eerste instantie wilde verzoeker alleen de voornaam wijzigen in een sekseneutrale naam, maar tijdens de procedure is na zorgvuldig beraad gekozen om ook het geslacht op de geboorteakte te wijzigen in ‘is niet kunnen worden vastgesteld’. Inmiddels hebben de Nederlandse rechtbanken een aantal uitspraken gewezen waarin een verzoek tot wijziging van het geslacht werd toekend. De rechtbank oordeelde dat – mede op basis van medische documentatie en de uitvoerige onderbouwing van verzoeker over de vraag hoe die diens geslacht beschouwde – dat verzoeker een ambivalent geslacht had. Ofwel: non-binair, omdat verzoeker zich, mede door de medische transitie, niet kon vinden in een overwegend mannelijke dan wel vrouwelijk geslacht.
Advocaat familierecht bij wijzigen paspoort
Onze advocaat personen- en familierecht staat cliënten terzijde bij een verzoek tot wijziging van het geslacht. Los daarvan kan de persoon ook een verzoek tot wijziging van de voornaam indienen, bijvoorbeeld om een neutrale naam te krijgen en een wijziging van het geslacht op de geboorteakte nog een stap te ver is. Beide verzoeken in één procedure is ook mogelijk.