Octrooirecht

Het octrooirecht is een onderdeel van het intellectueel eigendomsrecht. De ratio achter het octrooirecht is om technische toepassingen (uitvindingen) te beschermen. Het idee daarachter is om innovatie te stimuleren en ervoor te zorgen dat de uitvinder eventuele investeringskosten kan terugverdienen. Een verleend octrooi geeft een uitvinder dan ook het exclusieve recht om van dat octrooi gebruik te mogen maken. Hij kan daarbij anderen toestemming geven door middel van licenties. Die mogen dan (doorgaans tegen een redelijke vergoeding) gebruik maken van het geoctrooieerde werk.

Een technische toepassing of uitvinding wordt alleen beschermd als het is geregistreerd bij het NL Octrooicentrum. Iemand kan dus niet automatisch bescherming krijgen. De ratio daarachter is dat de wereld kennis moet kunnen nemen van een nieuwe uitvinding. Op het moment dat de uitvinding wordt geregistreerd en het octrooi wordt verleend, wordt de uitvinding openbaar gemaakt. In ruil daarvoor krijgt de uitvinder gedurende een termijn van 20 jaar bescherming.

Een octrooi kan alleen worden verleend als voldaan is aan drie voorwaarden: de uitvinding moet nieuw zijn, er moet sprake zijn van inventiviteit (uitvinderswerkzaamheid) en de uitvinding moet industrieel toepasbaar zijn. De nieuwheid wordt beoordeeld aan de hand van bestaande octrooiaanvragen. Een uitvinding is niet nieuw, als alle redelijkerwijs te combineren elementen voortvloeien uit één oudere octrooiaanvraag. Ook is een uitvinding niet nieuw als het op een andere wijze reeds eerder openbaar is gemaakt. De inventiviteit wordt beoordeeld naar de deskundigheid van de gemiddelde vakman. Een uitvinding wordt dan gezien als inventief als de technische oplossing voor de gemiddelde vakman niet voor de hand lag. Een voorbeeld hiervan is de bekende Tripp-Trapp stoel, waar ook octrooi voor is verleend. Tot slot is een uitvinding industrieel toepasbaar indien als het toegepast kan worden op het gebied van de nijverheid.

Is aan deze voorwaarden voldaan, dan verkrijgt de octrooihouder gedurende 20 jaar bescherming. Het octrooirecht is geregeld in de Rijksoctrooiwet 1995, alsmede het Unieverdrag van Parijs en het TRIPS-verdrag.