Databanken kunnen, mits voldaan is aan bepaalde voorwaarden, zelfstandig worden beschermd onder de Databankenrichtlijn (96/9/EG). In een recent arrest van de Hoge Raad wordt ingegaan op de vraag wanneer er sprake is van een sui generis databankenrecht en hoe de begrippen ‘investering in de verkrijging’ van de inhoud van de databank moeten worden uitgelegd. In deze bijdrage wordt ingegaan op deze zaak.
Databankenrecht
Eiseres in cassatie, Pearson, is uitgever van psychologische tests. Daarbij maakt zij onder meer gebruik van een vragenlijst, testmateriaal, scoreformulier en een handleiding. Aan de hand van deze middelen wordt een ‘score’ vastgesteld en vergeleken met resultaten van een normgroep. Aan de andere kant staat verweerder (partij X), die een exploitant is van software en de tests van Pearson vergelijkt met andere tests. Hiervoor heeft zij een aantal normgegevens en scoringsregels uit de door Pearson gepubliceerde handleiding overgenomen en gebruikt.
Geen databankenrecht in eerste instantie
In eerste instantie oordeelt de rechtbank dat er weliswaar sprake is van een gegevens die ‘systematisch en methodisch geordend zijn’, maar is er geen sprake van een substantiële investering in de databank omdat de door Pearson gemaakte kosten vooral zien op het creëren van de informatie, en niet op de kosten die worden gemaakt voor het ontsluiten van de informatie. Ook het Hof bevestigt in hoger beroep het oordeel van de rechtbank. Er is geen sprake van een databankenrecht. Zodoende behoeft verweerder op basis van het sui generis databankenrecht geen toestemming te vragen aan Pearson om de informatie te mogen gebruiken.
Databankenrecht sui generis
Databanken zijn bedoeld om ervoor te zorgen dat wordt geïnvesteerd in systemen voor de opslag en verwerking van gegevens en dat op deze wijze de informatiemarkt wordt ontwikkeld. De Hoge Raad oordeelt, onder verwijzing naar het arrest Freistaat Bayern/Verlag Esterbauer) dat bovendien een databank alleen voor bescherming in aanmerking komt indien er sprake is van ‘zelfstandige elementen’. Een element uit een databank is zelfstandig als de informatieve waarde ervan niet verloren gaat indien het uit een databank wordt gelicht.
Investering in controle
Bij het samenstelling van een databank moet, aldus de Hoge Raad, onderscheid worden gemaakt tussen de middelen die worden aangewend om de in de databank opgenomen elementen te controleren op juistheid. Als eerst gegevens worden verzameld om vervolgens te worden opgenomen in een databank, is er sprake van ‘creëren’, zodat dit onderdeel niet wordt meegenomen bij de vraag of er sprake is van ‘investering in de controle’ (arrest The British Horseracing Board/William Hill).
Zelfstandige elementen
De Hoge Raad was van oordeel dat de elementen ‘range, schaal en categorie’ zelfstandige elementen zijn. Echter, omdat deze gegevens zelfstandig gecreëerd zijn worden deze niet meegenomen in de beoordeling van de vraag of er sprake is van een substantiële investering in een databank. Deze vraag is dan ook niet meegenomen in de beoordeling of er sprake was van een databank. Pearson werd dan ook als eiser in cassatie als de in het ongelijk gestelde partij veroordeeld tot betaling in de proceskosten.
Advocaat databankenrecht
Databanken kunnen zowel auteursrechtelijk als zelfstandig worden beschermd. Auteursrecht komt alleen aan de orde indien degene die de databank tot stand heeft gebracht vrije en creatieve keuzes heeft kunnen maken bij het tot stand brengen van de databank. Aan de andere kant kan een databank op zichzelf worden beschermd als er sprake is van ‘zelfstandige elementen’ die systematisch of methodisch geordend zijn en waarvan de verkrijging, controle of presentatie van de inhoud van de databank in kwalitatief of kwantitatief opzicht getuigd van een substantiële investering. Indien u een kwestie heeft inzake het databankenrecht, voorziet onze advocaat intellectueel eigendomsrecht u graag van advies.
Waarom ons
