Het komt vaak voor: een partij heeft een juridisch geschil, maar weet niet goed hoe sterk zijn kansen in een gerechtelijke procedure zijn. Bijvoorbeeld omdat er gebrek aan bewijs is, of omdat veel feiten en omstandigheden niet zijn opgehelderd. De wet biedt daarvoor een aantal speciale procedures, zoals het voorlopig getuigenverhoor en het voorlopig deskundigenonderzoek. Hoe verloopt dit laatste in zijn algemeenheid en wat kan een partij daarmee bereiken? Onze advocaat procesrecht bespreekt dit aan de hand van een recente uitspraak.

Geschil omtrent werkzaamheden aan auto

In de procedure ging het om een particulier, A, die aan een autogarage opdracht had gegeven om een Opel Corsa te lassen en te spuiten. Het resultaat was echter niet naar haar tevredenheid. De autogarage gaf echter aan dat de werkzaamheden conform opdracht en naar behoren waren uitgevoerd. A gaf daarop drie verschillende ondernemingen opdracht om een oordeel te geven over de waarde van de auto en de uitgevoerde werkzaamheden. Alle drie kwamen tot een verschillende conclusie. Nu A niet zeker wist, althans niet voldoende bewijs kon leveren dat de autogarage wanprestatie had gepleegd, diende zij een verzoek tot voorlopig deskundigenonderzoek in.

Verzoek om voorlopig deskundigenonderzoek: advocaat verplicht?

Of voor een dergelijke procedure een advocaat nodig is, hangt af van de aard van de zaak. Gaat het om een procedure bij de kantonrechter – zoals in deze casus het geval – dan hoeft dat niet. Als het om een procedure gaat bij de sector civiel, dan kan een verzoek voor een voorlopig deskundigenonderzoek alleen worden ingediend via een advocaat. Dit geldt idem voor een verzoek om een voorlopig getuigenverhoor.

Voorwaarden voorlopig deskundigenonderzoek

Daarnaast stelt de wet een aantal voorwaarden aan een voorlopig deskundigenonderzoek. De partij moet belang bij het onderzoek hebben in een eventueel te beginnen of reeds aanhangige procedure. Zoals gememoreerd kan de partij door het deskundigenonderzoek bijvoorbeeld zekerheid krijgen omtrent de door de beslissing van het geschil relevante feiten en omstandigheden. Dat strekt ertoe dat de partij beter kan beslissen of het raadzaam is om een procedure te beginnen of deze voort te zetten.

Rechter wijst verzoek in beginsel altijd toe

Ten aanzien van het verzoek om een voorlopig deskundigenonderzoek heeft een rechter geen discretionaire bevoegdheid. Dat betekent dat hij een verzoek in beginsel dient toe te wijzen. Voorwaarde is wel dat het verzoek zogenoemd ter zake dienend is en voldoende concreet. Ook is van belang dat door middel van het deskundigenonderzoek feiten (kunnen) worden bewezen waarop het verzoek betrekking heeft. Daarnaast kan een rechter het verzoek afwijzen als hij meent dat het verzoek in strijd is met een goede procesorde, dat misbruik van procesrecht wordt gemaakt, of dat het verzoek moet worden afgewezen op een ander door de rechter zwaarwichtig geoordeeld bezwaar (vgl. Hoge Raad 19 december 2003, r.o. 3.4, ECLI:NL:HR:2003:AL8610).

Opheldering feiten en omstandigheden door deskundigenonderzoek

Gelet op hetgeen A had aangevoerd, was de kantonrechter van oordeel dat het verzoek om een voorlopig deskundigenonderzoek kon worden toegewezen. Aan de zijde van A was namelijk onder meer sprake van onduidelijkheid over de gebreken, schade en waarde aan de auto en een deskundigenonderzoek zou bij uitstek hierover opheldering kunnen bieden. De autogarage had tegen het verzoek verweer gevoerd, maar dit verweer richtte zich aansluitend tegen de schade en niet tegen het benoemen van een deskundige. Nu geen sprake was van een overige uitzonderingsgrond, wees de rechter het verzoek toe.

Voorschot deskundigenonderzoek

Tot slot: ten aanzien van de kosten voor het deskundigenonderzoek is het gebruikelijk dat de (door de rechtbank) te benoemen deskundige een prijsopgaaf doet. Partijen worden doorgaans in staat gesteld om zich vervolgens over de offerte uit te laten. Over het algemeen bepaalt de kantonrechter dat de verzoekende partij vervolgens een voorschot dient te voldoen. De partij is hiertoe verplicht. In dit geval bepaalde de kantonrechter dan ook dat A het voorschot voor het deskundigenonderzoek ad. €1.360,- diende te voldoen. Zij maakte geen bezwaar tegen (de hoogte van) het voorschot.

Leidraad benoeming deskundigen

De Leidraad benoeming deskundigen, welke is gepubliceerd op rechtspraak.nl, bevat een groot aantal bepalingen omtrent de rechten en plichten van partijen en de deskundige bij een voorlopig deskundigenonderzoek. Gewoonlijk wordt door de rechtbank hiervan standaard gebruik gemaakt. Als u het voornemen heeft om een deskundige te doen benoemen, is het daarom de moeite waard om deze te raadplegen.

Speciale wettelijke procedures

Het is van belang om te realiseren dat de wet soms een speciale procedure kent om een deskundige te benoemen. Bijvoorbeeld bij een verzoek tot huurprijsvaststelling. 

Waarom ons

Gratis kennismakingsgesprek

5000+ zaken behandeld

Flexibel én voordelig

Ook pro-deo

30+ jaar ervaring

Woensdag inloopspreekuur

Door Edward Appelman op 28 april 2020 Leestijd: 3 minutes