Uitspraak rechtbank Zeeland-West-Brabant d.d. 29 december 2022

De Rechtbank Zeeland-West-Brabant heeft recentelijk een beslissing genomen met betrekking tot een verzoek tot wijziging van geslacht en voornaam van een non-binair persoon. In de geboorteakte van de betreffende persoon stond opgenomen dat die mannelijk was, maar die voelde zich al geruime tijd ongemakkelijk bij deze identiteit.

Feiten

Sinds 2017 was de persoon zich bewust van diens genderdysforie en na enkele jaren in transitie te zijn gegaan, identificeerde die zich als non-binair. Om deze reden verzocht de persoon de ambtenaar van de burgerlijke stand om de vermelding van het geslacht te wijzigen in ‘X’ en de voornaam te wijzigen in ‘voornamen’. De ambtenaar van de burgerlijke stand ging akkoord met het verzoek, maar merkte op dat de Basisregistratie Personen (BRP) op dit moment nog niet voorziet in de vermelding van ‘X’ bij het geslacht.

Beoordeling rechtbank

De zaak werd voorgelegd aan de Rechtbank Zeeland-West-Brabant en na een zorgvuldige afweging van alle feiten en omstandigheden besloot de rechtbank om het verzoek van de persoon toe te wijzen. De rechtbank oordeelde dat het individuele belang van non-binaire personen bij een correcte registratie in de geboorteakte zwaarder weegt dan het algemene belang bij handhaving van de huidige wettelijke regeling of het afwachten van de ontwikkelingen in de wetgeving. De rechtbank achtte het daarom aangewezen om reeds nu op wetgeving te anticiperen waarbij een genderneutrale omschrijving van het geslacht in de geboorteakte in de vorm van een ‘X’ mogelijk wordt gemaakt. Hierdoor wordt ook uitvoering gegeven aan de uit artikel 8 van het Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden (EVRM) voortvloeiende positieve verplichting de geslachtsaanduiding in de geboorteakte aan te passen aan het (neutrale) geslacht waartoe iemand volgens diens vaste overtuiging behoort.

Rechtbank: geen wettelijke grondslag, wel steeds meer jurisprudentie

De rechtbank oordeelde dat, hoewel de wet op dit moment nog geen mogelijkheid biedt om het geslacht van non-binaire personen te wijzigen in ‘X’, er sprake is van een maatschappelijke erkenning en trend naar juridische erkenning van een neutrale geslachtelijke identiteit. Er wordt steeds meer gekozen voor genderneutraliteit en er zijn inmiddels meerdere rechtbanken en het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden die uitspraken hebben gedaan waarbij de artikelen 1:28 tot en met 1:28c BW naar analogie zijn toegepast en waarbij de verzoeken tot het aanduiden van het geslacht in de geboorteakte met ‘X’ zijn toegewezen.

Geen deskundigenverklaring

De rechtbank achtte het daarom niet nodig om een deskundigenverklaring te eisen, zoals vereist in artikel 1:28a BW, waarin staat dat bij de betreffend zaak geen deskundigenverklaring nodig was.

De rechter beoordeelde de zaak op basis van de verklaringen van de betrokken partijen en het beschikbare bewijsmateriaal. Op basis van deze informatie concludeerde de rechter dat de overeenkomst rechtsgeldig was en dat de partijen zich aan de overeengekomen voorwaarden moesten houden.

Mede op basis van deze uitspraak is het belangrijk om te merken, dat het niet altijd nodig is om een deskundigenverklaring te hebben bij een verzoek tot wijziging van het geslacht in non-binair (genderneutraal). Het hangt af van de omstandigheden van elke zaak en de beoordeling van de rechter.

Andere rechtbankuitspraken

Zie voor ander rechtbankuitspraken over dit onderwerp onze hoofdpagina.