Bij het vaststellen of wijzigen van een omgangsregeling vormen de belangen het eerste uitgangspunt. Dit is zeer belangrijk, want het komt vaak voor dat een kind aangeeft geen omgangsregeling met een ouder (meer) te willen. Doet zich die situatie voor, dan kan de rechtbank bepalen dat die ouder geen recht op omgang (meer) heeft.  Vaak gaat daar een onderzoek door de Raad voor de Kinderbescherming vooraf. Die signaleert eventuele probleempunten en adviseert de rechtbank of een omgangsregeling in het belang van het kind is. Hoe dit in de praktijk eraan toegaat, bespreekt onze advocaat personen- en familierecht aan de hand van een recente uitspraak.

Feitencomplex

In de procedure ging het om een ouderstel met twee kinderen. De een was ten tijde van de uitspraak bijna 11 jaar en het andere kind 8. De vader verzocht de rechtbank om hem en de moeder met het gezamenlijk gezag te bekleden en een omgangsregeling vast te stellen. Op een later moment trok hij het verzoek om gezamenlijk gezag in. In plaats daarvan wenste hij primair een omgangsregeling vast te stellen en subsidiair een informatieregeling.

Belangen kind

Wat betreft feitencomplex was deze procedure anders dan een regulier verzoek tot omgangsregeling. Doorgaans wenst een kind niet langer een omgangsregeling vanwege een slechte band met de ouder, maar in de hier te bespreken procedure was de vader in het verleden door de rechtbank strafrechtelijk veroordeeld wegens mishandeling van de moeder. De kinderen hadden daardoor een negatief vaderbeeld ontwikkeld en wilden geen omgang met hem.

Onderzoek Raad voor de Kinderbescherming

Tijdens de procedure had de Raad voor de Kinderbescherming een onderzoek ingesteld. Op basis daarvan adviseerde zij de rechtbank om het verzoek van de vader tot het vaststellen van een omgangsregeling te weigeren. In eerste instantie zou namelijk een begeleide omgangsregeling plaats moeten vinden, maar de kinderen ervaarden echter sinds enige tijd rust en dienden de gebeurtenissen tussen de vader en de moeder nog te verwerken. Gelet daarop oordeelde de RvdK dat het niet in het belang van de kinderen was dat er omgang tussen de kinderen en de vader zou komen. Ook adviseerde de RvdK de moeder om voor haar en de kinderen hulp en ondersteuning te zoeken bij het verwerken van de gebeurtenissen uit het verleden.

Rechtbank wijst verzoek af

Gelet op het feitencomplex ging de rechtbank mee in de conclusie van de RvdK. Daarbij rekende de rechtbank het de vader ook zwaar aan dat hij de veroordeling uit het verleden ontkende. Dit was volgens de rechtbank onbegrijpelijk, nu de kinderen daar getuige van waren geweest en ook het vonnis daarvoor voldoende bewijs opleverde. Gelet op die veroordeling en de handelwijze jegens de moeder had de vader volgens de rechtbank de kinderen beschadigd en niet in hun belang gehandeld. De rechtbank nam het onderzoeksrapport van de RvdK een op een over en wees het verzoek van de vader af. Wel waren partijen het eens over het vaststellen van een informatieregeling. De moeder diende de vader daarom voortaan één keer per drie maanden te informeren over o.m. de schoolse ontwikkelingen en de gezondheid van de kinderen.

Conclusie

Het komt vaak voor dat kinderen, al dan niet na verloop van tijd, geen omgang (meer) willen met een ouder. Dat kan uiteenlopende redenen hebben. Het is in alle situaties van belang dat de ouders met elkaar blijven praten wat betreft de kinderen. Een omgangsregeling kan niet worden afgedwongen, maar als er een omgangsregeling is dan kan een ouder in kort geding worden veroordeeld tot medewerking aan de omgangsregeling. Aan de uitspraak kan de rechtbank dan een dwangsomveroordeling koppelen. In die situatie is dan uiteraard wel van belang dat de kinderen zelf ook omgang willen: is dit niet het geval, dan dient de achterliggende oorzaak daarvan te worden achterhaald. Zolang een (directe) oplossing niet voor de hand ligt, dan zal de omgangsregeling in gewijzigde vorm moeten worden voortgezet. Een of beide ouders kan de rechtbank dan verzoeken om de omgangsregeling te wijzigen.

Door Edward Appelman op 8 juni 2019 Leestijd: 3 minutes