Recent heeft de rechtbank Den Haag een verzoek tot herroeping van een adoptie toegewezen. Dat betrof in meerdere opzichten een bijzondere (en complexe) zaak, onder meer omdat de aanvraagster het verzoek tot herroeping had ingediend buiten de wettelijke termijn (20, 21 of 22 jaar). Zoals meermaals in de jurisprudentie is overwogen, laat de rechter deze wettelijke termijn bijna altijd buiten beschouwing vanwege strijdigheid met Europees recht ( art. 8 EVRM). In deze blog wordt de zaak besproken.
De feiten
De zaak was schrijnend, omdat de aanvraagster in het verleden was geadopteerd vanuit Ethiopie, zonder toestemming van de biologische ouders, zo bleek later. Destijds hadden de adoptiefouders via een Nederlandse adoptiebemiddelaar de adoptieprocedure voltooid, maar later bleek dat er sprake was van diverse omissies. Toen de ouders erachter kwamen dat aanvraagster naar Nederland was vertrokken in het kader van de adoptie, dienden zij een klacht in bij de officiële instanties in Nederland. Desondanks werd de adoptie doorgezet, onder meer omdat de adoptie van aanvraagster in Ethiopië reeds was voltooid via een Ethiopische rechtbankuitspraak. Deze omstandigheden hebben aanvraagster zeer gegriefd.
Onjuiste geboortegegevens
Bovendien bleek, dat diverse personalia niet klopten. Zo bleek de geboortedatum in de documenten verkeerd geregistreerd. Toen de adoptiefouders de adoptie in Nederland voltooiden, dienden zij een verzoek in om de juiste geboortedatum van aanvraagster vermeld te krijgen. Omdat de adoptiefouders echter geen rechtsgeldige Ethiopische documenten konden krijgen, kon de geboortedatum van aanvraagster slechts bij schatting worden aangepast. Zodoende was ook de nieuwe geboortedatum waarschijnlijk niet volledig correct, maar de geboortedatum werd met in elk geval één jaar aangepast.
Herstel van identiteit
Toen aanvraagster opgroeide in het gezin met haar adoptiefouders, kreeg ze sterk last van een identiteitsconflict. Ze kon lange tijd geen contact krijgen met haar biologische ouders en dat maakte dat ze steeds meer vragen ging stellen over haar achtergrondgeschiedenis. Uiteindelijk slaagde ze er met het bereiken van de volwassen leeftijd in om haar biologische moeder op te zoeken. Ze deed een DNA-test en die bevestigde het biologisch verwantschap. Omdat aanvraagster steeds nadrukkelijker de wens kreeg om terug te vallen op haar oorspronkelijke identiteit, ontstond bij haar de wens om de Nederlandse adoptie ongedaan te maken.
Verzoek herroeping adoptie
Zodoende diende aanvraagster een verzoek in bij de Nederlandse rechter om de Nederlandse adoptie te herroepen. Dat betrof emotioneel gezien een zwaar proces, omdat ze het gevoel had vertrouwen te moeten stellen in instanties die haar eerder in de steek hadden gelaten. Er was immers sprake van een adoptieprocedure die (zeer) waarschijnlijk nooit plaats had moeten vinden. Evenwel moest ze de verzoeken indienen om weer haar oorspronkelijke identiteit te herkrijgen.
Voorgelegen verzoeken
Op grond hiervan diende aanvraagster, naast het verzoek herroeping adoptie, een aantal andere verzoeken in. Zo wenste ze haar voornaam te wijzigen, wenst ze de gegevens van haar biologische moeder vermeld te krijgen op haar Nederlandse geboorteakte en wenste ze haar geboortegegevens opnieuw aan te passen. Dit laatste was mogelijk, omdat aanvraagster erin was geslaagd om een Ethiopische geboorteakte te verkrijgen waarop de juiste geboortegegevens stonden vermeld. Conform verzoek registreerden de Ethiopische autoriteiten tevens de gegevens van de biologische moeder op de Ethiopische geboorteakte. Aangezien de geboorteakte was gelegaliseerd, was deze zonder meer bruikbaar in Nederland. Ze kon nu eenvoudig aantonen wat haar juiste geboortegegevens wél waren.
Rechtbank wijst verzoeken toe
Vast stond, dat de verzoeken relatief complex waren. Dit kwam omdat in Nederland van aanvraagster een zekere ‘werkelijkheid’ was gecreëerd over hoe haar personalia luiden, waaronder de oorspronkelijke geboortegegevens. Maar omdat verzoekster onder meer de Ethiopische geboorteakte in bezit had, alsmede de DNA-test tussen haar en haar moeder, kon ze voldoende onderbouwen dat de bestaande registraties in Nederland dienden te worden doorgehaald, dan wel aangepast. De rechtbank wees alle verzoeken dan ook toe, waaronder het verzoek tot herroeping adoptie. Ondanks dat de aanvraagster ruim ouder was dan de wettelijke termijn van 20, 21 of 22, oordeelde de rechtbank dat het belang van verzoekster om de adoptie ongedaan te maken (aanzienlijk) zwaarder diende te wegen dan het in stand houden van de wettelijke band met haar adoptiefouders. Door de herroeping kreeg de aanvraagster – conform wens – automatisch de achternaam van haar biologische moeder.
Ethiopische adoptie
Tot slot was er nog sprake van een Ethiopische adoptie. Aanvraagster kon wettelijk gezien geen verzoek in Nederland indienen om die adoptie ongedaan te maken, omdat de Nederlandse wet die mogelijkheid niet biedt. Ook zou het maar de vraag zijn, of de Ethiopische autoriteiten een dergelijke Nederlandse rechtbankuitspraak zouden erkennen. Evenwel had de Ethiopische adoptie naar het recht van Nederland geen werking meer, omdat de Ethiopische adoptie op zichzelf niet in Nederland werd erkend; daarvoor was immers nog een aparte adoptieprocedure in Nederland nodig. Naar het recht van Nederland stond aanvraagster zodoende weer in familierechtelijke betrekking tot haar biologische moeder (wettelijke band). Aangezien aanvraagster kon onderbouwen dat de Ethiopische adoptie in Nederland geen werking had, kon ze vervolgens haar Ethiopische geboorteakte laten aanpassen. Slotsom: feitelijk had ook de Ethiopische adoptie in Ethiopië geen werking meer, omdat de Ethiopische geboorteakte geen enkele melding maakte van de adoptie door haar Nederlandse adoptiefouders.
Advocaat bij verzoek herroeping adoptie
In het verleden is regelmatig aan de orde gekomen dat sprake is geweest van misstanden in de adoptiewereld. Ons kantoor heeft geruime ervaring met verzoeken om een eerdere adoptie te herroepen (ongedaan te maken). Dat verzoek kan doorgaans worden gecombineerd met talloze overige verzoeken, waaronder voornaamswijziging, wijziging van de achternaam en wijziging van de geboortegegevens (indien daarvoor aanwijzingen zijn). Mocht u naar aanleiding van deze blog vragen hebben, dan kunt u contact opnemen per e-mail ([email protected]) of per telefoon (072 – 512 3229).
Waarom ons
