Op 20 februari 2023 heeft de sectie Familie & Jeugd van de rechtbank Noord-Holland, locatie Haarlem, een beslissing genomen over een verzoek tot wijziging van het geslacht op een geboorteakte naar een genderneutraal “X”-aanduiding, en een verzoek tot voornaamswijziging. In dit artikel bespreekt onze advocaat personen- en familierecht de zaak, evenals de relevante wettelijke bepalingen en procedures.
Feiten
De zaak ging om een 25-jarig persoon, die de Nederlandse nationaliteit heeft en van jongs af aan een non-binaire genderidentiteit heeft. Vanwege die non-binaire genderidentiteit verzocht [A] de rechtbank om de geboorteakte te wijzigen en de geslachtsaanduiding toe te voegen als “X”, en om de voornaam te wijzigen in “[naam 2]”.
Overwegingen rechtbank
Volgens artikel 1:28 lid 1 van het Burgerlijk Wetboek (BW) kan iedere Nederlander van zestien jaar of ouder die overtuigd is tot het andere geslacht te behoren dan vermeld in de akte van geboorte, aangifte doen bij de ambtenaar van de burgerlijke stand. Bij de aangifte moet een deskundigenverklaring worden overgelegd, die niet ouder mag zijn dan zes maanden voor de datum van de aangifte. De deskundige moet verklaren dat degene op wie de aangifte betrekking heeft, heeft verklaard de overtuiging te hebben tot het andere geslacht te behoren dan is vermeld in zijn of haar akte van geboorte, en dat deze persoon de voorlichting over de reikwijdte en betekenis van deze staat heeft begrepen en de wijziging van de vermelding van het geslacht in de akte van geboorte weloverwogen blijft wensen.
Rechtbank: geen wettelijke grondslag, toch toewijzing van verzoek
Hoewel er geen wettelijke grondslag bestaat voor een verzoek tot wijziging van de geslachtsaanduiding in een non-binaire aanduiding, oordeelt de rechtbank dat het verzoek op dezelfde wijze moet worden benaderd als die welke is omschreven in de artikelen 1:28a tot en met -c BW, voor mensen die de overtuiging hebben tot “het andere geslacht” te behoren. De rechtbank oordeelt dat er een ongerechtvaardigd onderscheid wordt gemaakt tussen personen die de overtuiging hebben tot het andere geslacht te behoren en personen die zich genderneutraal voelen.
Wijziging geboorteakte door gemeente Purmerend
Uiteindelijk wijst de rechtbank het verzoek toe en beveelt de ambtenaar van de gemeente Purmerend om een latere vermelding toe te voegen aan de geboorteakte van [verzoeker] met een wijziging van het geslacht naar “X”, zoals primair verzocht. Zo kan [verzoeker] voortaan beschikken over een genderneutraal paspoort.
Redenering door rechtbank
De rechtbank besloot hiertoe, omdat de vermelding van het geslacht van [verzoeker] op de geboorteakte, namelijk “F” (vrouwelijk), niet overeenkomt met de overtuiging van [verzoeker] om niet tot het mannelijke of vrouwelijke geslacht te behoren. De deskundigenverklaring van dr. A.O. Man, een psychotherapeut, bevestigt dat [verzoeker] goed geïnformeerd is over de betekenis van een genderaanduiding op een geboortebewijs en dat [verzoeker] weloverwogen een wijziging van de genderaanduiding in de geboorteakte wenst. De rechtbank heeft geen twijfel over de oprechtheid van [verzoeker].
Genderneutraal paspoort
De rechtbank heeft dus besloten om de geboorteakte van [verzoeker] te wijzigen naar een genderneutraal “X”-geslacht en de voornaam te wijzigen naar “[naam 2]”. Op deze manier kan [verzoeker] beschikken over een genderneutraal paspoort. Hoewel er geen specifieke wettelijke grondslag bestaat voor een genderneutraal paspoort, oordeelt de rechtbank dat het verzoek van [verzoeker] moet worden ingewilligd om een ongerechtvaardigd onderscheid tussen personen die de overtuiging hebben tot het andere geslacht te behoren en personen die zich genderneutraal voelen, te vermijden.
Dit besluit van de rechtbank – alsmede jurisprudentie van de afgelopen jaren – is een belangrijke stap in de erkenning van non-binaire personen en het bieden van gelijke rechten en kansen voor iedereen, ongeacht hun genderidentiteit.
Relevante uitspraken
Onze advocaat personen- en familierecht heeft ruime ervaringen op het gebied van wijziging van het geslacht in een “X”. Voor meer informatie hierover kunt u terecht op de hoofdpagina over dit onderwerp, genderneutraal paspoort aanvragen. Daarbij leest u tevens meer over de procedure, de kosten en de mogelijkheden om ook eventueel in dezelfde procedure de voornamen te wijzigen.
Tevens leest u meer over vergelijkbare rechtbankuitspraken op onze pagina rechtbankuitspraken genderneutraal paspoort aanvragen, waarin actuele rechtbankuitspraken begrijpelijk worden uitgelegd.
Waarom ons
