Door Edward Appelman op 8 oktober 2018 Leestijd: 3 minutes
Een franchiseformule bestaat doorgaans uit een groot aantal verschillende onderdelen, waarbij de franchisegever de franchisenemer een licentie geeft om deze te mogen gebruiken en exploiteren. Soms komt het voor dat de franchisegever in dat verband
wanprestatie tegenover de franchisenemer pleegt, omdat de franchisegever (een deel van) haar verplichtingen uit hoofde van de franchiseformule niet kan nakomen. In een uiterst geval kan de franchisenemer dan de
franchiseovereenkomst ontbinden en schadevergoeding vorderen, zoals gebeurde in een recente
zaak. Onze
advocaat verbintenissenrecht legt uit.
Franchiseformule
De feiten: de franchisegever, ABC Totaal, verleent haar franchiseformule aan administratiekantoren. ABC Totaal sluit op 30 december 2005 een franchiseovereenkomst met franchisenemer A. A stuurt op 6 juni 2014 een ingebrekestelling aan ABC Totaal en ontbindt op 23 juni 2014 de franchiseovereenkomst buitengerechtelijk. Achterliggende reden daarvoor is dat ABC Totaal volgens A tekort is geschoten in de nakoming van de franchiseovereenkomst. Zo zou het gebruikte boekhoudprogramma van de franchisegever gebrekkig zijn, heeft ABC Totaal te rooskleurige prognoses afgegeven en heeft ABC Totaal onvoldoende ondersteuning/toegevoegde waarde geboden.
Verklaring voor recht
ABC Totaal is het niet eens met de buitengerechtelijke ontbinding en vordert in de procedure een verklaring voor recht dat A als franchisenemer tekort is geschoten in de nakoming van de franchiseovereenkomst. Daarbij vordert zij van A ruim €100.000,- aan
schadevergoeding, boetes en openstaande facturen. A stelt als
eis in reconventie een vordering tot betaling in van ABC Totaal van €80.208,00 aan onjuiste prognoses en schade door het gebrekkige boekhoudprogramma.
Tekortkoming ABC Totaal?
In de procedure komt als onweersproken tussen partijen vast te staan dat het gebruikte boekhoudprogramma van ABC Totaal inderdaad gebrekkig is. Het beroep van ABC Totaal dat haar andere franchisenemers geen problemen hadden met het systeem mag niet baten; A gebruikte meer functies dan de klanten van het boekhoudsysteem. Omdat dit een belangrijk onderdeel van de franchiseformule vormde, stelt de rechter vast dat dit een tekortkoming in de nakoming van de
franchiseovereenkomst oplevert.
Ontbindingsbeding?
De volgende vraag die wordt beantwoord is of de tekortkoming van dusdanige omvang is, dat A daarmee de franchiseovereenkomst (buitengerechtelijk) had mogen ontbinden. Hiertoe wordt in de procedure door ABC Totaal verwezen naar artikel 22 van de franchiseovereenkomst, waarin werd bepaald dat de partij eerst de wederpartij een maand de tijd moest gunnen om eventuele
tekortkomingen uit de franchiseovereenkomst te verhelpen. A had deze periode niet afgewacht maar was al na twee weken tot ontbinding overgaan.
Rechtsgeldige ontbinding?
Dit kon ABC Totaal echter niet baten, omdat A hem met de
ingebrekestelling twee weken de tijd had gegeven om te reageren, wat zij niet had gedaan. Ook was ABC Totaal de mening toegedaan dat er niks mis was met het boekhoudprogramma, waaruit A kon afleiden dat ABC Totaal de gebreken aan het programma niet zou verhelpen. A behoefde daarom de periode van een maand niet af te wachten en is de rechter mede op grond hiervan van oordeel dat ABC Totaal in in de procedure in redelijkheid geen beroep kan doen op art. 22 van de franchiseovereenkomst. Daarmee staat vast dat A de franchiseovereenkomst rechtsgeldig
buitengerechtelijk heeft ontbonden.
Schending post-contractuele verplichtingen?
Nu de franchiseovereenkomst tussen partijen reeds vanaf 23 juni 2014 rechtsgeldig is ontbonden, werden alle vorderingen van ABC Totaal in conventie afgewezen. A behoefde daardoor immers geen gebruik te maken van de handelsnaam van ABC Totaal. Ook het gebruik van domeinnamen die zijn gekoppeld aan ‘ABC ’ werd niet als inbreuk beschouwd, nu de rechter oordeelde dat ABC Totaal aan die vordering geen
merkenrechtelijke inbreuk ten grondslag legde. De vorderingen van A werden toegewezen.
