Door Edward Appelman op 10 september 2019 Leestijd: 3 minutes
Als ouders het gezag hebben, zijn zij verantwoordelijk voor de zorg en opvoeding van het kind. De moeder heeft vrijwel altijd van rechtswege het ouderlijk gezag. Voor de vader geldt dit niet altijd. Wanneer de vader het gezag heeft en hoe hij dit kan aanvragen, legt onze advocaat personen- en familierecht uit.
Gezamenlijk gezag en eenhoofdig gezag
Zijn de vader en moeder biologisch ouders van het kind? Dan hebben zij niet altijd automatisch het (gezamenlijk) gezag. Per definitie geldt dat de moeder bij de geboorte van het kind van rechtswege het eenhoofdig gezag heeft.Gezag bij huwelijk of geregistreerd partnerschap
Is het kind geboren binnen een huwelijk of geregistreerd partnerschap tussen de vader en moeder? De vader heeft dan ook van rechtswege het ouderlijk gezag. Hier hoeft hij niets voor te doen. Dit geldt ook voor kinderen die geboren zijn vóór het huwelijk of geregistreerd partnerschap. Voorwaarde is wel dat de vader de kinderen heeft erkend.Juridisch ouderschap
Als er geen sprake is van een huwelijk of geregistreerd partnerschap, dan oefent de moeder het gezag alleen uit. Zij kan samen met de vader het gezag gezamenlijk aanvragen bij de rechtbank. Of hiervoor een advocaat nodig is, hangt af van de situatie: ingeval van juridisch ouderschap is er geen advocaat nodig. Let wel dat de biologische ouders niet per definitie juridisch ouders zijn. Zowel de moeder als de vader kunnen op verschillende wijzen juridisch ouder worden.Juridisch moeder
De moeder wordt als juridisch ouder aangemerkt in de volgende gevallen:- door de geboorte van het kind;
- door erkenning (bijvoorbeeld ingeval van duo-ouders);
- ingeval van draagmoederschap.
Juridisch vader
De vader wordt als juridisch ouder aangemerkt in de volgende gevallen:- door erkenning van het kind (niet nodig bij een geboorte binnen een huwelijk of g.p.);
- een gerechtelijke vaststelling van het vaderschap;
- bij de geboorte van het kind binnen een huwelijk of g.p.
Adoptie
Tot slot kan juridisch ouderschap ontstaan door adoptie. Een gevolg van adoptie is echter dat het gezag van rechtswege tot stand komt. Ingeval van een stiefouderadoptie door de vader hoeven de ouders dus nooit het gezamenlijk gezag aan te vragen. Het gaat daarbij overigens om niet-biologisch ouderschap.Gezamenlijk gezag aanvragen
Zijn de vader en moeder juridisch ouder van het kind? Als er geen sprake is van een adoptie of een geboorte binnen het huwelijk of geregistreerd partnerschap, dan moet de vader het ouderlijk gezag aanvragen. Per definitie betekent dit een aanvraag voor gezamenlijk gezag. Daar zijn wel voorwaarden aan verbonden. De belangrijkste zijn:- De ouders doen de aanvraag samen;
- Er is niet eerder sprake geweest van een gezagsbeëindigende maatregel;
- Enkel de moeder oefent het gezag uit.