Een arbeidsovereenkomst is een overeenkomst tussen werknemer en werkgever. De werknemer verplicht zich enerzijds gedurende enige tijd arbeid te verrichten. Daartegen over staat de plicht van de werkgever om voor de verrichte arbeid loon te betalen.
Er is alleen sprake van een arbeidsovereenkomst als er ook daadwerkelijk sprake is van een dienstbetrekking. In de regel moet daarbij voldaan zijn aan drie voorwaarden: er moet sprake zijn van een gezagsrelatie tussen de werknemer en de werkgever, er moet sprake zijn van persoonlijke arbeid en er moet sprake zijn van een looncomponent. Is aan ten minste één van deze drie voorwaarden niet voldaan, dan zal er geen sprake zijn van een arbeidsverhouding. Als daarentegen aan alle drie de voorwaarden is voldaan, is er sprake van een arbeidsovereenkomst. Het maakt in dat geval niet uit welke benaming wordt gegeven aan de overeenkomst.
Een arbeidsovereenkomst kent geen vormvereiste, wat betekent dat een arbeidsovereenkomst ook mondeling kan worden gesloten. Aangezien dit bewijsproblemen kan opleveren, is er sprake van een vermoeden van arbeidsomvang: stel dat een werknemer gedurende ten minste drie maanden een bepaalde omvang aan arbeid per week verricht, zal de werknemer na deze drie maanden een arbeidsovereenkomst hebben voor dat aantal uur per week.
De meeste bepalingen in het arbeidsrecht zijn, net als een aantal bepalingen in het huurrecht, van dwingend recht. Dat betekent dat er van deze bepalingen niet ten nadele van de werknemer kan worden afgeweken in een cao of arbeidsovereenkomst.