Een in Nederland en/of in het buitenland uitgesproken adoptie kan door het adoptiefkind ongedaan worden gemaakt. Dat heet een herroeping van de adoptie. Bij een herroeping van de adoptie herleven de familierechtelijke betrekkingen tussen het kind en de oorspronkelijke familie en worden de familierechtelijke betrekkingen tussen het kind en diens adoptiefouders verbroken.
Alle informatie over het herroepen van een adoptie, leest u in onze
brochure.
Herroeping bij kennelijk belang
De wet stelt in beginsel lichte voorwaarden aan een verzoek tot herroeping. Heeft de adoptiefkind de wens om een adoptie ongedaan te maken, dan toetst de rechtbank summierlijk de redelijkheid van het verzoek. De wet stelt tevens als voorwaarde dat het adoptiefkind het verzoek tot herroeping moet indienen tussen het 20
ste en 22
ste levensjaar van het adoptiefkind. Deze termijnen worden binnen de rechtspraak echter niet strikt gehanteerd; reden is onder meer omdat het adoptiefkind doorgaans een (zeer) zwaarwegend belang heeft bij het ongedaan maken van de adoptie. Doorgaans weegt dit belang dan zwaarder dan het vasthouden aan de wettelijke termijnen. Vrijwel altijd wijst de rechtbank een verzoek tot herroeping van de adoptie toe, ondanks dat het adoptiefkind ruimschoots buiten de wettelijke termijn valt. De grondslag voor het verzoek is art. 8 EVRM (family life en zelfbeschikkingsrecht). Dit recht weegt doorgaans aanzienlijk zwaarder dan het belang bij instandhouding van de wettelijke termijnen.
Een situatie waarbij onder meer de wens kan ontstaan om een adoptie ongedaan te maken, is bijvoorbeeld wanneer de adoptiefouders hun taak als verzorger en opvoeder ernstig hebben verwaarloosd, of dat het adoptiefkind weer contact heeft met zijn biologische familie (of de wens heeft om deze te weten). Ook een misstand m.b.t. de adoptieprocedure kan een reden zijn.
Soms wordt ook getracht om een
erkenning door een (niet-biologische) ouder ongedaan te maken. Dat gaat niet via een vergelijkbare procedure als herroeping, maar via een procedure tot
vernietiging van een erkenning.
Bijzondere omstandigheden bij overschrijding leeftijdsgrens
Zoals gememoreerd toetst de rechtbank summierlijk de redelijkheid van het verzoek. Bij de slagingskans kan een rol spelen of de adoptiefouders met het verzoek instemmen, maar dat hoeft niet. In de meeste gevallen respecteren de adoptiefouders de wens van het adoptiefkind om de adoptie ongedaan te maken. Als het (meerderjarige) adoptiefkind kan aantonen dat hij/zij een gegrond belang heeft om de adoptie te herroepen, dan wijst de rechtbank dat verzoek in beginsel toe. Een voorgenomen verzoek tot herroeping kunt u vrijblijvend (en vertrouwelijk) aan een van onze specialisten voorleggen, waarop u een beoordeling van de slagingskans krijgt.
Nationaliteit
Door een herroeping van de adoptie verliest de geadopteerde niet van rechtswege de Nederlandse nationaliteit. Het is afhankelijk van de wet- en regelgeving in het land van herkomst of de geadopteerde zijn of haar oorspronkelijke nationaliteit terugkrijgt. Als de geadopteerde de wens daartoe heeft, kan afstand van het Nederlanderschap gedaan worden. Een verzoek hiertoe geschiedt los van het verzoek tot herroeping van de adoptie.
Naamswijziging
Door een herroeping van de adoptie behoudt de geadopteerde in beginsel niet de geslachtsnaam (ofwel: achternaam) van zijn of haar adoptiefouders. Dit is echter afhankelijk van de vraag, of de geslachtsnaam tijdens de Nederlandse adoptie-uitspraak is gewijzigd. Is dat het geval, dan zorgt de herroeping ervoor dat het adoptiefkind zijn of haar oorspronkelijke geslachtsnaam terugkrijgt.
Het kan voorkomen dat de geadopteerde niet weet wat diens oorspronkelijke achternaam is. Als dit verder niet blijkt uit enige officiële documenten, dan behoudt het adoptiefkind in beginsel wel de geslachtsnaam van de adoptiefouders. Via Justis is het mogelijk om (alsnog) een geslachtsnaam te wijzigen, of toch die van de adoptiefouders te herkrijgen.
Soms komt het voor dat op de geboorteakte van het adoptiefkind geen vader vermeld staat. Dat betekent dat erkenning niet heeft plaatsgevonden. Onder voorwaarden kan het adoptiefkind de geslachtsnaam van de biologische vader aannemen. Als de biologische vader is overleden, dan moet het kind - indien sprake is van adoptie - eerst de adoptie herroepen met aansluitend een verzoek om het
vaderschap gerechtelijk te laten vaststellen. Het adoptiefkind kan dan doorgaans de keuze maken om de geslachtsnaam van de biologische moeder of biologische vader aan te nemen.
Voorbeelduitspraken herroeping adoptie
Zie deze pagina voor een aantal praktijkvoorbeelden van gerechtelijke uitspraken. Zo krijgt u een indicatie van de factoren waarop de rechter let bij een verzoek tot herroeping van de adoptie. Deze lijst is niet uitputtend: het is mogelijk dat in uw situatie zich zonder meer leent voor adoptie, ook als deze geen gelijkenissen toont met deze voorbeelden. Reden hiervoor is onder meer, omdat elke aanvraag uniek is.
Meer informatie over de herroeping van een adoptie?
Maak een afspraak voor een gratis kennismakingsgesprek van een half uur via het
contactformulier of mail of bel ons direct via
info@appelman.nl of bel 072 – 5123 229. U kunt er ook voor kiezen om teruggebeld te worden. Vul dan het formulier aan de rechteronderzijde in.
Overigens is het mogelijk dat u in aanmerking komt voor een tegemoetkoming in de kosten. Daardoor is het - afhankelijk van uw inkomen - mogelijk dat de procedure tot herroeping van de adoptie kosteloos is. Lees voor algemene informatie de pagina’s
gesubsidieerde rechtsbijstand en
tegemoetkoming advocaatkosten door.
