Door Edward Appelman op 25 februari 2019 Leestijd: 3 minutes
Ouders kunnen het gezamenlijk gezag wijzigen: zo kunnen zij ervoor kiezen dat het ouderlijk gezag voortaan bij één ouder komt te liggen. Andersom is ook mogelijk: bijvoorbeeld wanneer na verloop van tijd ouders het eenhoofdig gezag willen omzetten naar gezamenlijk gezag. De wet kent ouders daar verschillende mogelijkheden toe. In deze bijdrage legt onze advocaat personen- en familierecht uit wat de voorwaarde is om een ouder die met het eenhoofdig gezag is bekleed, met het gezamenlijk gezag te belasten. Ook wordt kort stilgestaan bij de mogelijkheid om daarbij tegelijkertijd de achternaam van een kind te veranderen.
Verzoek via de rechtbank
Het verzoek van de ouders om met het gezamenlijk gezag te worden bekleed wordt gedaan via de rechtbank. Bij een verzoek van een ouder en een niet-ouder, is bijstand van een advocaat vereist. Als het
gezamenlijk gezag daarentegen wordt aangevraagd door twee ouders, kunnen zij dit zelf doen. Dan kan worden gedaan via het formulier van rechtspraak.nl. In dat geval wordt wel als voorwaarde gesteld dat de ouders het ouderlijk gezag niet eerder gezamenlijk hebben uitgeoefend.
Voorwaarden aanvraag gezamenlijk gezag
Als de met het eenhoofdig gezag belaste ouder met zijn of haar nieuwe partner het
gezamenlijk gezag wenst aan te vragen, moeten zij voldoen aan een aantal voorwaarden. Ten eerste moeten de partners gezamenlijk ten minste één jaar de zorg voor het kind hebben gehad. Daarnaast dient de met het gezag belaste ouder tenminste drie jaar alleen het gezag over het kind te hebben uitgeoefend. Tot slot dient de wijziging van het gezag in het belang van het kind te zijn.
Bezwaar van ouder en belangen kind
De andere ouder (de ex-partner) kan tegen de aanvraag van het gezamenlijk gezag bezwaar aantekenen. In de procedure bij de rechtbank wordt hij of zij dan ook altijd aangemerkt als belanghebbende. In eerste instantie wegen de belangen van het kind het zwaarst: dat betekent dat als de ex-partner bezwaar aantekent tegen het verzoek, het verzoek door de rechtbank slechts zal worden afgewezen als de belangen van het kind zich daartegen verzetten. Bijvoorbeeld omdat bij de rechter de gegronde vrees bestaat dat de belangen van het kind zullen worden verwaarloosd. Een enkel bezwaar op zichzelf is dus onvoldoende om het verzoek af te wijzen.
Andere ouder belanghebbende
Soms komt het voor dat de vader en de moeder, nadat ze uit elkaar gaan, een nieuwe partner krijgen. Het kan dan voorkomen dat de ouder met de nieuwe partner het gezamenlijk gezag wenst uit te oefenen. Volgens het stelsel van de wet is het alleen mogelijk dat de ex-partners dan gezamenlijk het gezag uitoefenen. Een andere mogelijkheid is dat dat de ouder die met het eenhoofdig gezag is bekleed dit voortaan met zijn of haar partner komt uit te oefenen. Tot slot kan het eenhoofdig gezag in stand blijven.
Verzoeken combineren in één procedure
Alle mogelijke verzoeken kunnen door de ouders in één procedure worden ingediend. Dat kan bijvoorbeeld als een van de ouders het initiatief neemt om een wijziging van het ouderlijk gezag bij de rechtbank aan te vragen. De andere ouder kan dan als ‘tegenverweer’ voeren om het gezamenlijk gezag bij de ex-partners te laten rusten. De rechtbank (of het hof in
hoger beroep) onderzoekt op welke wijze de belangen van het kind het meest gediend worden. Dat kan tot de conclusie leiden dat het eenhoofdig gezag in stand dient te blijven.
Achternaamswijziging kind
Ouders kunnen er tevens voor kiezen om de achternaam van het kind of kinderen te veranderen. Dat kan enkel als het verzoek tot wijziging van het eenhoofdig gezag door de rechtbank wordt toegewezen. Het kind kan dan de achternaam van de oorspronkelijk ouder (dus de vader of de moeder) of die van de nieuwe partner komen te dragen. De andere (niet met het gezag belaste) ouder kan zijn of haar mening over de verzochte naamswijziging kenbaar maken.
Recht van tegenspraak met achternaamswijziging
De ouder heeft in beginsel geen recht van tegenspraak, maar de rechtbank kijkt enkel naar de vraag of het kind van 12 jaar of ouder bezwaar heeft tegen de verzochte achternaamswijziging. Tot slot dient de naamswijziging in het belang van het kind te zijn. Dat geldt zelfs als het kind zelf geen bezwaar heeft tegen de wijziging: zo kan het kind belang hebben om zich te identificeren met zijn of haar moeder door middel van de achternaam. Het belang van het kind kan dan zwaarder wegen dan het belang van gezinseenheid.
Advocaat bij ouderlijk gezag
Heeft u een vraag in verband met gezamenlijk gezag of wenst u een wijziging in het ouderlijk gezag, dan staat onze advocaat personen- en familierecht u graag bij. In het verlengde daarvan kunt u bij ons ook terecht voor vragen en informatie over een
omgangsregeling,
co-ouderschap of
ouderschapsplan.
