Een maatregel waarbij een ander dan de oorspronkelijke ouders het gezag over een kind uitoefent. Dit heet dan een voogd. Een voogdijmaatregel kan door de rechtbank worden opgelegd als beide ouders niet in staat zijn om het ouderlijk gezag over het kind uit te oefenen.
In het geval de moeder niet in staat is om het ouderlijk gezag uit te oefenen (bijvoorbeeld omdat er sprake is van minderjarigheid of curatele) zal de rechtbank in eerste instantie de andere ouder met het ouderlijk gezag bekleden. Als dat niet mogelijk is, wordt overgegaan tot het opleggen van een voogdijmaatregel.
Een voogdijmaatregel kan voorlopig of tijdelijk worden opgelegd. Tijdelijke voogdij wordt opgelegd als de ouders tijdelijk niet in staat zijn het ouderlijk gezag uit te oefenen, bijvoorbeeld omdat er sprake is van minderjarigheid of curatele. Voorlopige voogdij wordt toegepast als er sprake is van een acute dreiging in het leven van het kind, waardoor van belang is dat het kind direct onder gezag van iemand anders dan de ouder(s) komt te staan.
Zowel rechtspersonen als natuurlijke personen kunnen als voogd worden aangesteld. In het laatste geval betreft het vaak een familielid, in het eerste geval gaat het veelal om een gecertificeerde instelling zoals Bureau Jeugdzorg.