De absolute competentie (ook wel: absolute bevoegdheid) regelt welke rechter bevoegd is om kennis te nemen van een bepaalde zaak. Daarnaast regelt de relatieve competentie welke rechter geografisch gezien bevoegd is om van de zaak kennis te nemen (aanhangig dient te worden gemaakt).
Bij zaken in eerste aanleg is de ‘reguliere’ rechtbank bevoegd om kennis te nemen van het geschil, tenzij de kantonrechter bevoegd is. Hiervan is sprake indien het een arbeidszaak of een huurgeschil betreft. Ook is de kantonrechter bevoegd om kennis te nemen van geschillen waarvan de totale waarde niet meer dan €25.000 bedraagt.