Een verbintenis is een rechtsverhouding waarbij een partij een prestatie is verschuldigd aan een andere partij. Indien er sprake is van meerzijdige verbintenis (overeenkomst) is er een actieve en passieve kant: bij een koopovereenkomst is dit enerzijds de plicht van de koper om de koopprijs te betalen, anderzijds de plicht van de verkoper om de koopprijs in ontvangst te nemen.
In het algemeen verbintenissenrecht worden de gevolgen geregeld van verbintenissen. Binnen het begrip verbintenis wordt verschil gemaakt in natuurlijke verbintenissen, waarbij nakoming niet verplicht is, maar niet onverschuldigd als die wel plaatsvindt: dit wordt ook wel aangemerkt als een morele verplichting. Daarnaast wordt onderscheid gemaakt tussen voorwaardelijke verbintenissen, toekomstige verbintenissen.
Tot slot wordt onderscheid gemaakt tussen verbintenis uit overeenkomst en een verbintenis die uit de wet voortvloeit. Een voorbeeld van dit laatste geval is de verbintenis tot schadevergoeding, indien een partij aansprakelijk is voor de door een andere partij geleden schade.