Bij mediation proberen partijen onderling tot een oplossing te komen, zonder conflictbeslechting door een rechter. Partijen laten zich bijstaan door een ervaren mediator, die specifieke cursussen heeft gevolgd om het mediationtraject zo goed mogelijk te doorlopen. Het voordeel van van mediation is dat een zaak in veel gevallen sneller wordt opgelost dan wanneer de zaak voor de rechter komt. Dat brengt tevens mede dat een mediatontraject vaak (veel) goedkoper is.
Een mediationtraject kan doorgaans binnen vijftien weken worden afgerond. Een procedure bij de rechtbank kan daarentegen vaak maanden tot zelfs jaren duren. Het voordeel van mediation is bovendien dat het vaak effectief is: in het merendeel van de gevallen zijn beide partijen tevreden met de uitkomsten van het mediationtraject. Mediation wordt vaak ingezet in het personen- en familierecht, maar mediation is daarnaast ook mogelijk voor andere (juridische) onderwerpen.
Het laatste voordeel van mediation is dat de gezamenlijke oplossing zoveel mogelijk aansluit bij beide wensen van partijen. Dit in tegenstelling tot een vonnis van de rechtbank, waarbij een van de partijen of beide partijen niet tevreden kunnen zijn over de uitkomsten van de procedure. Bij mediation gaat het erom een gezamenlijke oplossing te bereiken, zonder dat wordt gekeken naar wie er ‘juridisch gelijk’ heeft.