Een declaratoir (ook wel: verklarend vonnis) is een vonnis waarbij een rechtsverhouding definitief wordt vastgesteld. Een declaratoir vonnis kan niet worden uitgesproken in kort geding, omdat de voorzieningenrechter alleen een voorlopig oordeel kan geven. Een declaratoir vonnis zou in een dergelijk geval al een definitief karakter hebben, met tot gevolg dat in een bodemprocedure niet op die vaststelling zou kunnen worden teruggekomen. Ook een constitutief vonnis is niet mogelijk in kort geding.
Een afwijzend vonnis kan tevens een declaratoir vonnis zijn. In dat geval wordt de door de partij ingestelde vordering ontzegd, bijvoorbeeld omdat deze ongegrond of onvoldoende bewezen is.