Conversie van algemene voorwaarden

Algemene voorwaarden bieden bedrijven de mogelijkheid om een aanvullende set regels op te nemen in de overeenkomst. Niet zelden worden daarbij bepalingen opgenomen die voorkomen op de grijze of de zwarte lijst (art. 6:236 en art. 6:237 BW). Indien de consument kennis neemt van dergelijke bedingen kan hij door middel van een buitengerechtelijke verklaring het beding vernietigen. Eerst wordt kort ingegaan op het algemene aspect van conversie in het Nederlands recht, daarna wordt kort de mogelijkheden voor conversie in de algemene voorwaarden belicht. Conversie naar geldige bepalingen In artikel 3:42 BW is opgenomen dat een nietige rechtshandeling kan worden omgezet in een andere, rechtsgeldige rechtshandeling indien deze voor wat betreft gevolg in grote mate vergelijkbaar is. Daarnaast is vereist dat indien de partij die het beding heeft opgesteld hiervan af zou hebben gezien indien hij wist dat deze ongeldig was. In het recht biedt conversie de mogelijkheid om een nietig beding om te zetten in een rechtsgeldig beding. Op deze wijze wordt voorkomen dat er al te zware gevolgen worden verbonden aan een nietige bepaling, namelijk dat deze volgens de wet nooit heeft bestaan en dus ook geen werking heeft jegens anderen. Geen medewerking belanghebbende Conversie heeft geen werking jegens een belanghebbende als conversie in de gegeven omstandigheden onredelijk is jegens diegene. Wanneer er sprake is van een onredelijke conversie dient van geval tot geval bekeken te worden. Aangenomen mag worden dat een conversie onredelijk is indien de betrokken partijen onevenredig in zijn belangen wordt getroffen dan het geval zou zijn indien onverkort de nietigheid van het beding zou zijn ingeroepen. Rechtshandelingen Voor conversie is alleen vereist dat er wel zou zijn gekozen voor een andere, wel geldige rechtshandeling. Dit hoeft niet per definitie met argumenten te worden onderbouwd. Vereist is wel dat de rechtshandeling werking heeft jegens dezelfde contractspartijen. Bij een conversie is het immers mogelijk dat de bepaling aan werking inboet jegens derden. Geen toepasselijkheid algemene voorwaarden Ondanks dat conversie in veel gevallen in het burgerlijk recht uitkomsten kan bieden, is conversie van bepalingen in de algemene voorwaarden niet mogelijk. De reden hiervoor is dat artikel 3:42 BW spreekt over de conversie van een nietig beding; een beding in de algemene voorwaarden kan immers alleen worden vernietigd. Dit geldt onverkort voor een beding dat op de zwarte lijst staat opgenomen. Kortom, als een beding in de algemene voorwaarden wordt vernietigd, kan deze niet op basis van conversie worden omgezet in een geldige bepaling. Dit is vanuit het perspectief van consumentenbescherming gunstig, want op deze wijze worden ondernemingen immers niet aangespoord om bedingen op de grijze en zwarte lijst op te nemen en daarbij slechts beperkt nadeel te ondervinden indien het beding wordt vernietigd. Advocaat verbintenissenrecht Onze advocaat verbintenissenrecht heeft jarenlange ervaring en kan u verder adviseren met betrekking tot het opstellen van algemene voorwaarden of inzake het verstrekken van algemeen advies of bijstand in het kader van de algemene voorwaarden.