Door Edward Appelman op 9 maart 2019 Leestijd: 3 minutes
Tot enkele jaren geleden kon van kinderen die voor de geboorte waren overleden, geen officiële gegevens in de gemeentelijke registers worden vastgelegd. De afgelopen jaren is de wet op dat punt in een aantal opzichten gewijzigd. Zo is het inmiddels mogelijk om de inschrijving van het kind te realiseren in de BRP. Ook kan een akte van geboorte (levenloos) worden opgemaakt. Voor kinderen die kort na de geboorte zijn overleden gelden nog andere regels: daarvoor zullen ouders alsnog in veel gevallen naar de rechtbank moeten. Wanneer dit het geval is, bespreekt onze advocaat personen- en familierecht.
Akte van geboorte (levenloos) door de ambtenaar van de burgerlijke stand
In de wet is in art. 1:19i BW bepaald dat van een levenloos ter wereld gekomen kind, door de ambtenaar van de burgerlijke stand een akte van geboorte (levenloos) kan worden opgemaakt. Vaak wordt dit gedaan om bij de ouders een gevoel van erkenning te creëren. In de praktijk blijken er vaak nog belangrijke vragen te zijn over wanneer een registratie kan plaatsvinden en wat daarvoor de voorwaarden zijn.
Voorwaarden voor het opmaken van akte
Bij een levenloos geboren kind kunnen ouders vanaf heden steeds terecht bij de ambtenaar van de burgerlijke stand om een akte van geboorte (levenloos) op te maken. Deze wordt dan ingeschreven in het lopende register van overlijden. Voorwaarde hiervoor is dat er niet eerder een akte is opgemaakt en dat de ouders beschikken over voldoende bewijsstukken. De geboortegegevens dienen namelijk te worden
vastgesteld. Als de ambtenaar van mening is dat de bewijsstukken onvoldoende zijn, dan kunnen de ouders via een procedure bij de rechtbank alsnog verzoeken dat de ambtenaar wordt gelast een aanvullende akte op te maken. De geboortegegevens worden vastgesteld conform de op dat moment geldende wet- en regelgeving. Dit is van belang omdat de wet- en regelgeving op dit gebied de afgelopen jaren meerdere malen is gewijzigd.
Toevoeging voornaam bij geboorte voor of na 1 september 1987
Sinds 1 september 1987 hebben ouders de mogelijkheid om een levenloos geboren kind bij de aangifte een voornaam te geven. Vóór deze datum was dat niet mogelijk. Ouders van een levenloos geboren kind dat vóór 1 september 1978 is geboren, kunnen thans alsnog een verzoek indienen bij de ambtenaar om het kind een voornaam te geven. Als de ambtenaar dit verzoek weigert, dienen de ouders zich alsnog tot de rechtbank te wenden. Overigens is het niet mogelijk om een akte die destijds geldig is opgemaakt, te vervangen door een nieuwe akte van geboorte (levenloos). Dit is ook niet mogelijk via een rechtbankprocedure.
Geboorteakte en overlijdensakte bij bij overlijden kind vlak na geboorte
Tot slot kan het voorkomen dat kind levend ter wereld is gekomen, maar is overleden vóór de geboorteaangifte. In dat geval kan het zo zijn dat er ofwel een akte levenloos geboren kind is opgemaakt, ofwel dat er in het geheel geen akte aanwezig is. In het eerste geval beschikken de ouders aldus zowel niet over een
geboorteakte, als een overlijdensakte van het kind. Ouders die in dat geval alsnog deze aktes wensen, moeten daarvoor naar de rechtbank. De ambtenaar van de burgerlijke stand heeft niet de zelfstandige bevoegdheid om deze aparte aktes (alsnog) op te maken. Ook in het tweede geval (waarbij er geen akte is), kunnen de ouders bij de rechtbank een verzoek indienen om een akte van geboorte en een akte van overlijden op te maken. Hiervoor hebben de ouders een advocaat benodigd.
Rechtstreekse werking BRP
Het opmaken en wijzigen van de aktes heeft ook rechtstreeks werking op de BRP. Voor zover deze aktes aldus betrekking hebben op de gegevens in de BRP, worden deze automatisch doorgevoerd.