Door Edward Appelman op 12 maart 2019 Leestijd: 3 minutes
Bij de geboorteaangifte van een persoon in Nederland worden altijd de geboortegegevens bij de gemeente vastgesteld. Diegene kan vervolgens daarvan een afschrift bij de gemeente opvragen, wat doorgaans een vereiste is om bijvoorbeeld in Nederland een huwelijk aan te gaan. Personen die buiten Nederland geboren zijn kunnen in Nederland hun geboorteakte inschrijven. Is dat niet mogelijk, dan moeten de geboortegegevens gerechtelijk worden vastgesteld. Hoe dit gaat, legt onze advocaat personen- en familierecht uit.
Buitenlandse geboorteakte
Van personen die buiten Nederland geboren zijn komt het vaak voor dat ze niet in het bezit zijn van een geboorteakte. Soms komt het zelfs voor dat er nooit een geboorteakte is opgemaakt in het land van herkomst. Vaak zorgt dat vooralsnog niet voor problemen, omdat bijvoorbeeld de aanvraag van een Nederlands paspoort zonder meer mogelijk is, ook als de geboortegegevens niet in de Nederlandse registers zijn opgenomen.
Inschrijving in Nederlandse registers
Als er wel sprake is van een buitenlandse geboorteakte, kan deze worden ingeschreven in de registers van de burgerlijke stand Den Haag. Dat kan via een online formulier. Dat heet ook wel omzetting van een buitenlandse akte in een Nederlandse akte. De procedure daarvoor bedraagt circa 14 tot 20 weken. In dat geval wordt de buitenlandse geboorteakte ingeschreven in de Nederlandse registers. Het is ook mogelijk dat de inschrijving wordt geweigerd.
Vaststelling geboortegegevens
In deze situatie, of wanneer de persoon geen geboorteakte heeft, kan diegene een verzoek indienen bij de rechtbank om de geboortegegevens vast te stellen. De ambtenaar van de burgerlijke stand Den Haag brengt over dat verzoek dan een advies uit aan de rechtbank. Het is overigens ook mogelijk dat de ambtenaar zelfstandig een verzoek tot vaststelling van de geboortegegevens indient bij de rechtbank. Dit komt in de praktijk echter weinig voor. Als de geboorteakte niet vatbaar is voor inschrijving in de Nederlandse registers, zal de rechtbank dan alsnog de geboortegegevens vaststellen.
Voorwaarden voor vaststelling geboortegegevens
De Nederlandse wet stelt enkele voorwaarden voor een vaststelling van de geboortegegevens. Ten eerste moet er voldoende aanknopingspunten zijn met de Nederlandse rechtssfeer. Dat betekent dat de persoon in principe de Nederlandse nationaliteit bezit, of Nederlander is geweest. Maar ook personen met een (tijdelijke) verblijfsstatus kunnen hun geboortegegevens in Nederland laten vaststellen. Dat kan in veel situaties handig zijn omdat in de persoon in kwestie dan te allen tijde een afschrift van de geboorteakte kan opvragen indien dat noodzakelijk is.
Latere vermeldingen op de geboorteakte
Geboorteaktes zijn daarnaast nog om een andere reden belangrijk, want op een Nederlandse geboorteakte kunnen latere vermeldingen worden geplaatst. Als een geboorteakte niet is ingeschreven of de geboortegegevens niet zijn vastgesteld, kan deze latere vermelding ook niet plaatsvinden. In die situatie zal de rechtbank tevens de geboortegegevens van de persoon in kwestie vaststellen. Dat doet zich bijvoorbeeld voor als de persoon zijn of haar naam wilt veranderen: de latere vermelding betreffende de
voornaamswijziging wordt dan op het afschrift van de geboorteakte vermeld.
Wijziging geboorteakte
Soms komt het voor dat een geboorteakte is ingeschreven, maar een fout bevat. In dat geval kan de persoon een verzoek indienen bij de rechtbank om de geboortegegevens te wijzigen. Ook in dat geval brengt de ambtenaar van de burgerlijke stand een advies uit. Overigens kan dat alleen door middel van een advocaat.
Adoptie
Bij een adoptie gelast de rechtbank ambtshalve (op eigen initiatief) de inschrijving van een buitenlandse geboorteakte. Als deze niet kan worden overgelegd, stelt de rechtbank ambtshalve de geboortegegevens van het adoptiefkind vast.
