Een adoptieprocedure dient met grote zorgvuldigheid tot stand te komen. In de afgelopen maanden is er in de media veel te doen geweest over adopties waar tijdens de procedure enkele fouten zijn gemaakt. De gevolgen in dergelijke situaties zijn veelal niet te overzien. In het uiterste geval kan het adoptiefkind besluiten om de adoptie te herroepen. In beginsel kan dat enkel tussen het 18
e en 22
ste levensjaar, maar het is eerder regel dan uitzondering dat een verzoek tot herroeping ook (ruimschoots) buiten deze termijn door de rechtbank wordt toegewezen. Onze
advocaat adoptierecht bespreekt aan de hand van een recente
uitspraak naar welke factoren de rechtbank daarbij zoal kijkt.
Procedure
Deze procedure was wat betreft het inhoudelijke verzoek atypisch van aard. Dat kwam omdat zowel de adoptiefvader als de biologische vader instemden met het verzoek tot
herroeping. Daarnaast was de procedure opmerkelijk omdat het adoptiefkind (hierna: de man) inmiddels de leeftijd van 36 had bereikt en tijdens de procedure duidelijk werd dat hij reeds 10 jaar het initiatief had om de procedure tot herroeping te starten, maar daar vanwege een aantal redenen vooralsnog vanaf had gezien.
Voorwaarden voor herroeping
Voor de rechtbank leidde dit echter niet tot het oordeel dat niet voldaan was aan alle voorwaarden voor herroeping. Belangrijk uitgangspunt was art. 8 EVRM: daarin is neergelegd dat een ieder recht heeft op bescherming van privéleven. Een nationale overheid mag door middel van wetgeving slechts een ‘inbreuk’ maken op dit privéleven als dit noodzakelijk is en in verhouding staat tot de na te streven doelen. Vaak staat de wettelijke voorwaarde: dat een verzoek tot herroeping enkel kan worden ingediend tussen het 18
e en 22
ste levensjaar, niet in verhouding. Dat betekent dat het recht op bescherming van privéleven in de specifieke situatie zwaarder weegt.
Relevante factoren voor beoordeling
In deze procedure achtte de rechtbank het van belang dat de man al 15 jaar geen contact meer met zijn adoptiefvader had. Korte tijd na het verbreken van het contact had de man weer contact gezocht met zijn biologische vader. Inmiddels was er tussen hen sprake van een hechte band. Omdat zowel de adoptiefvader als de biologische vader met het verzoek instemden was de rechtbank van oordeel dat de herroeping in het kennelijk belang van de man was en dat het verzoek bovendien redelijk was. Dit laatste ondanks de aanzienlijke termijnoverschrijding.
Slotsom
Niet in alle gevallen wijst de rechtbank een verzoek tot herroeping toe. In veel gevallen moet de persoon in kwestie kunnen aantonen dat hij een (zwaarwegend) belang heeft bij de herroeping. De redenen daarvoor kunnen uiteenlopend zijn. In veel gevallen komt het voor dat de bestaande situatie een inmenging oplevert in het gezinsleven van de betrokken persoon. Als de geadopteerde kan aantonen welk zwaarwegend belang hij heeft bij de herroeping, dient dit belang in de regel te wijken t.a.v. het vasthouden aan de wettelijke voorwaarden.
