Een schulduitsluitingsgrond is een omstandigheid waardoor de verwijtbaarheid (schuld) van een verdachte aan een bepaalde feitelijke handeling ontbreekt.
De Nederlandse wet kent de de volgende schulduitsluitingsgronden:
- Noodweerexces; (art. 41 lid 2 Sr)
- Ontoerekeningsvatbaarheid; (art. 39 Sr)
- Psychische overmacht; (art. 40 Sr)
- Onbevoegd gegeven ambtelijk bevel (art. 43 lid 2 Sr)
Indien met succes een beroep kan worden gedaan op een schulduitsluitingsgrond, wordt de dader verontschuldigd van zijn gedraging. Een voorbeeld van een schulduitsluitingsgrond is indien een overvaller een taxi aanhoudt en hem onder dreiging van een vuurwapen sommeert om met volle snelheid door de bebouwde kom te rijden. Als de chauffeur wordt aangehouden wegens roekeloos rijgedrag, zal hij met succes een beroep op de schulduitsluitingsrond psychische overmacht kunnen beroepen. Hij kon immers redelijkerwijs geen weerstand bieden tegen de dreiging.