De definitieve vaststelling van een rechtsverhouding door middel van een gerechtelijk vonnis. De wet maakt daarnaast onderscheid tussen andere soorten vonnissen.
Een declaratoir vonnis kan alleen worden gewezen in een bodemprocedure, daar de rechter in kort geding een voorlopig oordeel geeft. De rechter in kort geding is bijvoorbeeld dan ook niet in staat om een oordeel te geven over de vraag of de arbeidsovereenkomst tussen werknemer en werkgever is ontbonden. Wel kan de kort gedingrechter bijvoorbeeld toetsen of een gegeven ontslag op staande voet rechtsgeldig is gegeven.