In een samenlevingscontract wordt door middel van een overeenkomst tussen partners afspraken gemaakt over wat er gebeurt als zij uit elkaar gaan of als een van de partners overlijdt. Het contract wordt meestal opgesteld als partners gaan samenwonen, maar kan ook worden opgesteld als partners als reeds samenwonen.
Een samenlevingscontract is niet verplicht als partners gaan samenwonen. Soms is het wel verstandig om een samenlevingscontract af te sluiten. Voor sommige situaties is een samenlevingscontract noodzakelijk: bijvoorbeeld indien partners een hypotheek willen afsluiten.
Het voordeel van een samenlevingscontract is dat partners duidelijke afspraken kunnen maken over de verdeling van kosten voor boodschappen, kleding en woonlasten. Daarnaast kunnen partners afspraken maken over bankrekeningen, de kosten voor zorg en opvoeding van de kinderen en de verdeling van bezittingen indien partners uit elkaar gaan. Partners kunnen ook een verblijvenbeding overeenkomen: dat houdt in dat wanneer een van de partners komt te overlijden, de andere partner de gemeenschappelijke bezittingen mag houden. Als partners een samenlevingscontract hebben, is er sprake van een gezamenlijke huishouding. Voorwaarde is wel dat partners zich jegens elkaar verbonden hebben om een bijdrage te leveren aan de huishouding;