Erkenning binnen het personen- en familierecht betekent dat een ouder officieel een kind aanneemt als wettelijk kind. Door de erkenning ontstaat een familierechtelijke band tussen het kind en de vader en kan door zowel de vader of, ingeval van lesbisch ouderschap, de vrouwelijke partner van de biologische moeder. Erkenning is enkel vereist als het kind niet geboren wordt binnen een huwelijk of geregistreerd partnerschap van de ouders.
Voorwaarden
Een voorwaarde voor erkenning is dat de moeder toestemming geeft. Aansluitend kan de vader zich (in aanwezigheid van de moeder of door middel van een schriftelijke instemmingsverklaring) wenden tot de gemeente om een akte van erkenning op te maken. Op de geboorteakte van het kind wordt dan de naam van de erkenner, naast de moeder, als ouder opgenomen.
Voor erkenning is niet vereist dat de vader ook daadwerkelijk de biologische vader is. Dat betekent dat ook een niet-biologische vader, als erkenning door een ander (bijv. de biologische vader) nog niet heeft plaatsgevonden, het kind kan erkennen. Ook dan is vereist dat de moeder met die erkenning instemt.
Gevolgen van erkenning door niet-biologische ouder
Als een niet-biologische ouder een kind erkend, heeft dat juridische consequenties. In dat geval kunnen zowel de niet-biologische vader, alsmede het kind en de moeder deze erkenning door middel van een procedure bij de rechtbank onder bepaalde voorwaarden vernietigen. De biologische vader heeft die mogelijkheid in beginsel niet, maar daarop wordt binnen de rechtspraak uitzonderingen toegelaten. Bijvoorbeeld wanneer erkenning door de biologische vader niet, of niet tijdig mogelijk was.
In de rechtspraak wordt met regelmaat geprocedeerd over de vernietiging van de erkenning door een niet-biologische vader. Aansluitend met behulp van een DNA-test kan de biologische vader aantonen dat hij bloedverwant van het kind is. In die gevallen kan de vader bovendien verzoeken om vervangende toestemming tot erkenning van het kind als de moeder haar toestemming daarvoor niet verleent.
Ouderlijk gezag
Als de (niet-)biologische ouder het kind erkend en er is geen sprake van een huwelijk of geregistreerd partnerschap, dan verkrijgt de ouder niet van rechtswege het ouderlijk gezag. De ouder zal dan eerst met de moeder gezamenlijk gezag moeten aanvragen.