Op 29 december 2022 wees de rechtbank Zeeland-West-Brabant een verzoek tot wijziging van het geslacht in een "X" toe. In dit blog beschrijft onze advocaat personen- en familierecht Edward Appelman de feiten alsmede het procedureverloop.
Verzoek van verzoeker
Verzoeker heeft een verzoek ingediend bij de rechtbank om het geslacht op zijn geboorteakte te wijzigen naar 'X'. Dit zou betekenen dat zijn identiteitsbewijs en geboorteakte overeenkomen met zijn genderidentiteit. De ambtenaar van de burgerlijke stand van de gemeente Goes heeft ingestemd met het verzoek, maar heeft aangegeven dat het systeem van de Basisregistratie Personen (BRP) nog niet voorziet in de vermelding van 'X' bij het geslacht. Verzoeker voelt zich beknot door de vermelding van 'V' op zijn identiteitsbewijs en 'mevrouw' op officiële documenten omdat dit niet overeenkomt met zijn genderidentiteit.
Overwegingen van de rechtbank
De rechtbank overweegt dat de wet momenteel geen mogelijkheid biedt voor een wijziging van het geslacht naar 'X' voor non-binaire personen. Het is wel mogelijk voor transgenders om de geslachtsaanduiding te verbeteren naar 'vrouwelijk' of 'mannelijk', maar niet naar een genderneutrale optie. De rechtbank oordeelt dat dit een ongerechtvaardigd onderscheid maakt tussen personen die de overtuiging hebben tot het andere geslacht te behoren en personen die de overtuiging hebben buiten de exclusief mannelijke of vrouwelijke geslachtsaanduiding te vallen.
Hoewel het aan de wetgever is om een voorziening te treffen voor geslachtsneutrale registratie, weegt het individuele belang van non-binaire personen bij een correcte registratie in de geboorteakte zwaarder dan het algemene belang bij handhaving van de huidige wettelijke regeling.
Toewijzing van het verzoek
Er is inmiddels sprake van een maatschappelijke en juridische erkenning van een neutrale geslachtelijke identiteit, en in de toekomst wordt wetgeving verwacht waarbij een genderneutrale omschrijving van het geslacht in de geboorteakte mogelijk wordt gemaakt. De rechtbank oordeelt daarom dat het primaire verzoek van verzoeker kan worden toegewezen.
Daarbij past de rechtbank de artikelen 1:28 tot en met 1:28c BW analoog toe, waarbij geen deskundigenverklaring nodig is en de overtuiging van de betreffende persoon op een andere wijze dan met een deskundigenverklaring kan worden vastgesteld, zoals aan de hand van de overgelegde stukken en de eigen verklaring van verzoeker op de mondelinge behandeling.
Gevolgen van de beslissing
De rechtbank gelast de ambtenaar van de burgerlijke stand van de gemeente Goes om aan de geboorteakte van een latere vermelding toe te voegen van de wijziging van het geslacht naar 'X'.
