De Raad voor de rechtsbijstand is een instantie die aanvragen voor toevoeging beoordeelt. Als een persoon onvermogend is, kan diegene onder voorwaarden aanspraak maken op een door de overheid gesubsidieerde advocaat. Dit kan elke advocaat in Nederland zijn. De Raad voor Rechtsbijstand kijkt naar het inkomen van een persoon en beoordeelt aan de hand daarvan of diegene in aanmerking komt voor een pro-deo advocaat.
Als de Raad voor Rechtsbijstand het verzoek toewijst, is de cliënt alleen een eigen bijdrage verschuldigd. De hoogte hiervan varieert en is afhankelijk van het soort procedure (personen- en familierecht, strafrecht, etc). De advocaat wordt dan door de Staat betaald en de cliënt is voor de procedure dan geen verdere kosten verschuldigd.
De Raad voor de Rechtsbijstand dient niet te worden verward met een rechtsbijstandverzekering. Bij een rechtsbijstandverzekering krijgt de verzekerde een advocaat toegewezen op basis van diens verzekering. Meestal is dit een interne -door de verzekeraar aangewezen- advocaat, maar de verzekerde heeft ook het recht om een externe advocaat in te schakelen.