Door Edward Appelman op 7 april 2020 Leestijd: 2 minutes
Een werknemer is in 1995 bij Hyatt in dienst getreden als casinomedewerker. In 2012 tekent hij voor ontvangst van een personeelshandboek. Daarin staat ondermeer dat Hyatt bij een vermoeden van overtreding van het alcohol en drugsbeleid de werknemer kan vragen een alcohol en/of drugstest te ondergaan.
In 2015 heeft werknemer na positief te zijn getest op cocaïne en cannabis een rehabilitatieprogramma doorlopen. Hij heeft daarna een brief ondertekend waarin hij te kennen geeft akkoord te gaan met “random drug and/or alcohol tests. Op 29 februari 2016 heeft werknemer (minimaal) 6 rum-cola’s gedronken. Hij heeft zich vervolgens op het werk gemeld waarop de werkgever de werknemer verzocht mee te werken aan een alcoholtest. Werknemer heeft dat geweigerd. Op 1 maart 2016 is werknemer op staande voet ontslagen. Werknemer heeft zijn ontslag tevergeefs aangevochten.
Hij beriep zich op beperking van zijn grondrechten en dat deze beperking een onvoldoende wettelijke basis had. De Hoge Raad deelde die mening niet m.a.w. het stond de werkgever vrij om met de werknemer een overeenkomst te sluiten over het ondergaan van alcohol- en drugstesten. Deze zaak speelde zich af op Aruba. In Nederland geldt de AVG (Algemene Verordening Gegevensbescherming). Alcohol- en drugstests leiden tot het verwerken van gezondheidsgegevens. Dat zijn bijzondere persoonsgegevens in de zin van art. 9 van de AVG. Volgens de Autoriteit Persoonsgegevens is het tijdens werktijd testen op het gebruik van alcohol en drugs alleen toegestaan als daarvoor een specifieke wettelijke grondslag is. Daarnaast moet de werkgever dan passende maatregelen nemen om de inbreuk op de privacy te minimaliseren.
Voor de scheepvaart, luchtvaart en spoorwegen zijn wettelijke uitzonderingen gecreëerd. Dit is geregeld in het Besluit alcohol, drugs en geneesmiddelen in het verkeer. Voor werkgevers die niet onder dit besluit vallen is het vooralsnog niet toegestaan om alcohol en drugstests af te nemen. Hier is wel behoefte aan in praktijk. Dit staat op de politieke agenda: VNO-NCW en MKB Nederland hebben aan de regering voorgesteld een wettelijke grondslag te creëren voor het afnemen van alcohol en drugstests door werkgevers met het oog op de veiligheid. ECLI:NL:HR:2019:1834