Handelsnaamrecht

Gebruik handelsnaam in economisch verkeer

Onder een handelsnaam wordt verstaan: de naam waaronder een onderneming naar de markt toe opereert. Het handelsnaamrecht valt onder het Intellectueel Eigendomsrecht: het zorgt ervoor dat ondernemingen zich kunnen onderscheiden van andere ondernemingen doordat wordt voorkomen dat ondernemingen dezelfde naam, of een naam die in geringe mate van elkaar afwijkt, dragen (art. 3 e.v. Handelsnaamwet). Dit is om te voorkomen dat er misleiding of verwarring bij het publiek ontstaat: op basis van de Handelsnaamwet mogen ondernemingen dan ook niet dezelfde handelsnaam gebruiken als er een risico op verwarring bestaat. Het handelsnaamrecht is niet in tijd gebonden, hetgeen betekent dat de onderneming in principe een permanente bescherming geniet om de handelsnaam naar de markt toe te mogen dragen.

Registratie van de Handelsnaam

Een handelsnaam kan worden geregistreerd bij de Kamer van Koophandel (art. 9 en 11 Handelsregisterwet). Dit is echter geen vereiste om bescherming op grond van de Handelsnaamwet te genieten: enige voorwaarde is dat de onderneming als eerste de naam is gaan voeren in het maatschappelijk verkeer. Daarmee verkrijgt de onderneming automatisch bescherming en wordt daarmee voorkomen dat andere ondernemingen dezelfde naam kunnen voeren. Onder ‘gebruik in het maatschappelijk verkeer’ wordt verstaan: het voeren van de naam op brief- en postpapier, reclamefolders, gevelreclame, promotiemateriaal en overige reclame uitingen. De meest voor de hand liggende wijze om de naam in het maatschappelijk verkeer te gebruiken is door de handelsnaam in te schrijven in de kamer van koophandel. Dit kan bovendien vanuit bewijstechnisch oogpunt handig zijn om aan te tonen wanneer de desbetreffende naam voor het eerst in het maatschappelijk verkeer is gevoerd. Bovendien kan worden nagegaan of een bepaalde handelsnaam al gevoerd wordt.

Wettelijke vereisten aan het voeren van de Handelsnaam

Niet alle handelsnamen die in het maatschappelijk verkeer worden gevoerd, zijn ook daadwerkelijk beschermd. Zo mag een handelsnaam niet misleidend zijn. Hiervan is bijvoorbeeld sprake indien een onderneming wordt gedreven onder een andere rechtsvorm dan die waarin zij zich in de markt profileert. Het is dus niet toegestaan om de suggestie te doen wekken dat een onderneming een Besloten Vennootschap is terwijl zijn in werkelijkheid een eenmanszaak is. Ook mag de Handelsnaam geen inbreuk maken op een reeds bestaand merkenrecht: andersom mag dit veelal wel. Zo zal het niet zijn toegestaan om de naam van een bekend merk of product als handelsnaam te gebruiken, omdat daarmee immers de suggestie wordt gewekt dat er enig verband bestaat. Er is dan sprake van misleiding of verwarringsgevaar.

Bescherming en reikwijdte handelsnaam

Een onderneming die meent dat een andere onderneming inbreuk maakt op het handelsnaamrecht mag kan daartegen optreden. In een kort geding procedure kan de rechter verzocht worden zich uit te laten over de vraag of er sprake is van een ongeoorloofd gebruik van de handelsnaam door de andere onderneming. Indien de rechter tot het oordeel komt dat dit het geval is, kan de onderneming worden verboden die naam nog langer te voeren in het handelsverkeer. Voor de vraag of er sprake is van een ongeoorloofd gebruik van de handelsnaam dient veelal te worden nagegaan of er sprake is van direct of indirect verwarringsgevaar bij het publiek. In het eerste geval ziet het publiek de secundaire onderneming aan als de daadwerkelijk rechthebbende op de handelsnaam, in het tweede geval bestaat het vermoeden dat de onderneming verwant is aan de primaire onderneming. Óf er sprake is van verwarringsgevaar hangt af van een aantal factoren, waaronder de vraag of de betrokken ondernemingen in dezelfde branche werkzaam zijn. Ook hangt het af van de vraag of de ondernemingen allebei landelijke of plaatselijke bekendheid genieten en wat de reikwijdte van de desbetreffende ondernemingen is in het kader van de te bedienen clientèle. Als laatste speelt ook een rol wie tot het relevante publiek van de betrokken ondernemingen hoort. Overigens kan een handelsnaam onder omstandigheden ook als merk worden ingeschreven indien aan de vereisten voor merkregistratie is voldaan. In dat geval heeft de houder van de handelsnaam een sterker recht om op te treden tegen anderen die gebruik maken van de desbetreffende handelsnaam.

Licentie tot overdracht van de handelsnaam

Het komt soms voor dat een onderneming wordt overgedragen. De handelsnaam kan daarbij geheel of gedeeltelijk overgaan op de nieuwe onderneming. Ook wordt het franchisenemers (bijvoorbeeld in de supermarktbranche) toegestaan om een licentie met de oorspronkelijke houder van de handelsnaam af te sluiten tot gebruik ervan. In bewijstechnisch opzicht is het raadzaam deze licentie schriftelijk overeen te komen.

Hulp nodig van een advocaat handelsnaamrecht?

Onze advocaten kunnen u bijstaan op diverse gebieden binnen het handelsnaamrecht, zoals het opstellen van een akte tot overdracht van de handelsnaam of ingeval u meent dat iemand inbreuk maakt (of u daarvan beschuldigt) op het handelsnaamrecht.

Maak een afspraak voor een gratis kennismakingsgesprek van een half uur via het contactformulier of mail of bel ons direct via [email protected] of bel 072 – 5123 229. U kunt er ook voor kiezen om teruggebeld te worden. Vul dan het formulier aan de rechteronderzijde in.

Overigens is het mogelijk dat u in aanmerking komt voor een tegemoetkoming in de kosten. Lees daarvoor de pagina’s gesubsidieerde rechtsbijstand en tegemoetkoming advocaatkosten door.